In 2012 werd de Europese verordening voor biologische wijnbouw uitgebreid tot de vinificatie, waardoor er nu “bio-wijnen” kunnen worden verkocht. Het gebruik van sommige productiemiddelen en technieken is verboden. Om het label te krijgen, moet men drie jaar proeflopen en geregeld worden gecontroleerd.

De eerste Belgische wijnproducent die het bio-label verkreeg, was Hugo Bernar, in Tienen, maar de meeste Vlaamse wijnbouwers hebben die beweging niet echt gevolgd. Dat ligt aan de keuze van de druivensoorten : anders dan Vlaanderen, heeft Wallonië dikwijls gekozen voor resistente druiven. Die zijn minder gevoelig voor de weersomstandigheden en vragen minder verzorging, wat de bio-reconversie vergemakkelijkt.

Terwijl grote wijngaarden zoals het Domaine du Chenoy en het Château de Bioul onlangs werden gecertificeerd, zijn er veel die al vanaf het begin biologisch werken om direct dat Europees label te krijgen, dat een uit sterren gevormd blad afbeeldt. Bijvoorbeeld het Domaine de la Portelette in Lobbes, de wijngaard van Annevoie in Anhée, het Château de Bousval in Genappe en het domein Marquise de Moulbaix in Aat, zoals ook veel wijngaarden van minder dan een halve hectare, die al dan niet reeds in productie zijn.

Sommige willen het label toch verkrijgen met traditionele druivenvariëteiten van het Vitis Vinifera-type. Hieronder drie recente voorbeelden.

Domaine XXV, wijn in familieverband

Het Domaine XXV (uit te spreken als ‘Vins des Cinq’ of ‘Wijnen van de Vijf’), werd in april 2018 aangeplant door vijf broers en zussen van de familie Grégoire, die in twee stappen acht hectare Chardonnay, Pinot noir, Pinot gris en Müller Thurgau plantten op een prachtig perceel in de buurt van Couthuin (Héron) met daarrond 100 hectare bos.

Broer Damien is landbouwingenieur en studeerde wijnbouw en vinologie aan het IFAPME van Villers-le-Bouillet. Zijn broers en zijn zus, die samen in hetzelfde notariskantoor werken, komen zich hier ontspannen en nemen allemaal deel aan de werken. Hun ambitie is het creëren van een bio-wijngaard, maar ook van een wijntoerismecentrum, waarvoor ze van een kleine hoeve een dubbel onderkomen voor 12 personen maakten, dat werd ingewijd in juli 2020. Ondanks de door de voorjaarsvorst veroorzaakte schade, gebeurde de eerste druivenpluk in september 2020, zodat de eerste vinificatieproeven nu aan de gang zijn.

Domaine W, de eerste biodynamische wijngaard

© Marc Vanel

Terwijl sommige wijnbouwers beweren dat ze biodynamisch werken (dat wil zeggen volgens de maankalender, met intensivering van het leven in de grond en door enkel gedynamiseerde plantaardige preparaten en nog minder zwavel te gebruiken dan bij bio-teelt), maar zonder dit te laten certificeren, is dat alleen werkelijk en vanaf het begin het geval bij het Domaine W in Saintes (Tubeke).

Het Domaine W werd in 2016 opgericht door Sophie Wautier en Dimitri Vander Heyden. Het omvat nu acht hectare met Pinot noir, Chardonnay en Pinot Meunier, waarvan er vier aangeplant werden in 2020. De eerste druivenoogst vond plaats in 2018 en half december 2020 leverde die ongeveer 2.500 flessen uitstekende Crémant de Wallonie op. Van de oogst van 2019 zullen er in 2021 10 000 flessen kunnen worden geproduceerd, terwijl de oogst van 2020 er in 2022 zowat 20.000 zal opleveren.

Deze onderneming is evenwel geen coöperatie, maar ze werd gefinancierd door de leden van de Club W, die elk jaar één tot zes flessen krijgen, naargelang de omvang van hun partnerschap. Heel origineel.

Groenteteelt, grote landbouw en… wijn bij La Falize

Het Domaine La Falize, in Rhisnes, dat al sinds het begin in 2012 zijn bio-certificaat heeft gekregen, is eigendom van de zakenman Frédéric de Mévius en behoort tot een ruimer project, dat ook groenteteelt, grote landbouw op 150 hectare omvat, die eveneens bio-gecertificeerd zijn en die, net zoals de wijngaard van 2,5 ha, al vele jaren biodynamisch worden ontgonnen.

Het domein wil zeer hoogwaardige producten afleveren en geeft dus liever voorrang aan kwaliteit boven rendement. Alice Danzin, die zorgt voor de wijnbereiding, wordt bijgestaan door twee topfiguren uit de wijnsector, de Bourgondiër Sylvain Pellegrinelli en de Vlaming Peter Colemont (van het uitstekende Clos d’Opleeuw).

De eerste jaargang werd gemaakt van de zeer goede en voor 100 % uit Chardonnay bestaande oogst van 2018. Er zijn slechts 5.000 flessen van verkrijgbaar en die worden verkocht tegen… 40 euro, af kelder. Er zal dus niet genoeg zijn voor iedereen !