Waw magazine

Waw magazine

Menu

De menhir van Doornik

  • Patrimoine
Hainaut  / Tournai

Door Alain Voisot

De nationale weg 507 verlaat Doornik naar het zuiden in de richting van  Saint-Amand-les-Eaux. Enkele kilometer vóór de Franse grens, na het dorp Hollain, is er ietwat afgezonderd een bosje populieren dat een stenen monoliet omringt waarvan het mysterie uitstraalt over de Henegouwse vlakte. 

 

De site bevindt zich op 150 m van de befaamde Romeinse heerweg Bavay-Doornik, op een hoogte die een breed uitzicht biedt op de streek. Die monumentale menhir is van landeniaanse zandsteen en komt uit een Noord-Franse groeve. Die megaliet dateert van het neolithicum, zo’n 3500 jaar geleden. Hij weegt 23 ton. Rekening houdende met het deel onder het grondoppervlak, is hij 4,25 m hoog, 3 m breed en 55 tot 60 cm dik. De andere kant is bezaaid met gaatjes en heeft enkele grote groeven, wat doet vermoeden dat hij ooit als polijststeen werd gebruikt. Het ondergrondse deel meet ongeveer 2 m, wat de totale lengte op ongeveer 5,90 m brengt. Zijn naam dankt hij wellicht aan zijn (bruine) kleur en zijn hoogte: “la Pierre Brune Haut” of “de Hoge Bruine Steen”.

Hoewel de “Pierre Brunehault” sinds 15 maart 1934 beschermd is, weet men er weinig over. In de 18e eeuw begon het monument, net zoals de toren van Pisa, scheef te zakken. In 1819 werd het weer recht gezet met de hulp van 1000 personen.

Het mysterie

Zeker is, dat de steen niet uit de Keltische tijd stamt. Pas lang na de oprichting ervan kwamen de Kelten immers in onze streken. Misschien heeft de megaliet als richtpunt (paal) gediend voor het opstellen van communicatiemiddelen. Het zou ook kunnen dat de mysterieuze steen een ontmoetingspunt vormde of een plaats voor godsdienstige vieringen. Onze “Brunehault”-steen zou dus een eerbiedwaardige ouderdom hebben. 

Verhalen en legenden

Er bestaan twee verhalen over de geschiedenis van de “Brunehault”-steen. Het eerste is religieus van aard en het tweede historisch. In het meest wonderlijke verhaal stond Onze-Lieve-Vrouw centraal.

Toen ze vernam dat Doornik een aan haar toegewijde kathedraal ging bouwen, wilde ze de eerste steen ervoor leveren. Wanneer ze merkte dat de funderingen al boven de grond uitstaken, liet ze teleurgesteld de steen vallen, die ze in haar voorschoot droeg. Die kwam in de grond vast te zitten in Hollain. Toen ze zich afdrukte om weer naar de hemel op te stijgen, steunde de heilige Maagd met haar voet op halve hoogte aan de westelijke kant van de steen en liet er haar voetafdruk achter, de voetafdruk van OnzeLieve-Vrouw... Omdat de steen op die manier een gewijde steen werd, kun je er maar beter je mes niet op slijpen. Je zou het verliezen of het zou zich tegen je keren... Er zijn in de steen verscheidene barsten die doen vermoeden dat de schenders van de steen werden gestraft...

Het andere verhaal is minder lyrisch. Tot slot van een vete tussen enerzijds koningin Fredegonde van Neustrië en haar familie en anderzijds koningin Brunhilde (Brunehault) van Austrasië, werd deze laatste in 613 tot een vreselijke dood veroordeeld. Ze zou met haar haardos aan de staart van een dol geworden paard zijn gehangen en gestorven zijn tijdens de eerste ogenblikken van een wilde galop die pas in Hollain eindigde. De “Brunehau(l) t”-steen werd opgericht op de plek waar het paard zou gestopt zijn met het in stukken gereten lichaam van de koningin.

 

Your opinion counts