EASI, dat in 2015 en 2016 werd uitgeroepen tot Best Workplace, is het bedrijf waar werknemers zich het gelukkigst voelen. Navraag leert dat (materieel) welzijn en geluk op het werk hier niet met elkaar worden verward. Zou dat de sleutel zijn tot arbeidsontplooiing? CEO Salvatore Curabaonthult ons de ingrediënten van zijn succes.

Zijn kantoor is helemaal van glas en even groot als dat van zijn medewerkers. De deur staat altijd open. Salvatore Curaba is de oprichter en baas van EASI, het bedrijf waar een formele dresscode samengaat met een vriendelijke sfeer. Wanneer hij over zijn levensloop en de geschiedenis van zijn bedrijf vertelt, laat de CEO meerdere malen het woord ‘geluk’ vallen. Een begrip waarover hij blijkbaar lang heeft nagedacht. “Het is beslist een aandachtspunt, maar vooral een vorm van beschaafdheid. Ik zou niet willen dat het als berekening wordt gezien. Ik redeneer niet in de trant van:als ik gelukkige werknemers heb, zijn ze productiever, win ik wedstrijden enzovoort. Zo zit ik niet in elkaar. Voor mij is het gewoon belangrijk om gelukkig te zijn en met gelukkige mensen te werken.”

De pijlers  

Maar wat maakt de werknemers van EASI zo gelukkig? “Twee jaar geleden had ik die vraag niet kunnen beantwoorden. Ik wist niet waarom mijn werknemers gelukkig waren en evenmin waarom wij zo’n goed presterend bedrijf waren.” Salvatore Curaba, die tal van lezingen over dit onderwerp heeft gegeven en onlangs nog een gesprek met koning Filip had, heeft zijn eigen succes onderzocht om een theorie te formuleren. Hij schrijft het toe aan de vijf pijlers waarop EASI rust.

De eerste pijler wordt gevormd door menselijke waarden. “Ik wil vooral werken met mensen die onze waarden delen: respect (voor anderen of voor je verplichtingen), positiviteit en gelijkheid. Ik zou niet kunnen werken met mensen die alleen problemen zien of met directeuren die zich beter voelen dan anderen. Het is net als met voetbal: het heeft geen zin om een speler te contracteren die 30 goals kan maken als hij daarnaast de sfeer in de ploeg verziekt.”

De tweede pijler is de organisatie. “Omdat EASI een ontzettend gestructureerd bedrijf is, lijden we aan organisatiezucht. Alles moet onder controle zijn. We hebben overal procedures voor, maar zijn tegelijkertijd flexibel en bieden de mogelijkheid om het systeem ter discussie te stellen. Dat behoorttrouwens tot de diensten die we aan onze klanten verlenen.” Dat lijkt misschien tegenstrijdig, want de gangbare definitie van geluk op het werk is gebaseerd op het concept van de ‘bevrijde onderneming’, maar volgens Salvatore Curaba kan vrijheid, die onontbeerlijk is voor geluk (zoals we verderop zullen zien) zich alleen ontwikkelen binnen een duidelijk afgebakend kader.

Het vermogen om inspanningen te leveren wanneer dat nodig is, vormt de derde pijler. “Mensen moeten verantwoordelijkheidsgevoel hebben, deadlines respecteren, tot het uiterste gaan zonder dat hun dat gevraagd hoeft te worden. Dat moet vanzelfsprekend zijn. Net als in de sport behaal je geen resultaten als je niet hard werkt.”

De vierde pijler is delen. “In een bedrijf moet je de zaken zo organiseren dat er enorm veel kennis en ervaring wordt gedeeld. Altijd andere mensen helpen. Dat is het enige waar mijn directeuren voor dienen: de werknemers tot ontwikkeling brengen. En ik om mijn directeuren tot ontwikkeling te brengen.” De grote baas heeft zo geleerd om een stapje opzij te doen. “Ik wil geen werkgever zijn die zijn bedrijf afremt, want dat gebeurt vaak wanneer een CEO denkt dat hij overal aanwezig moet zijn en dat alles via hem moet lopen. Ik moet zorgen dat mijn directeuren zich kunnen ontwikkelen en moet het lef hebben om op de achtergrond te blijven, zodat zij nog hoger kunnen klimmen.”

Welzijn en geluk

De vijfde pijler is natuurlijk het geluk zelf, waarvoor om te beginnen een goed definitie nodig is. “Geluk wordt vaak verward met welzijn, dat verband houdt met de beschikbaarheid van diensten en materieel comfort (bv. verlichte kantoren, een bedrijfsrestaurant met een breed aanbod). Bij EASI is dat welzijn er voor de werknemers. We organiseren volop activiteiten en hebben speel- en ontspanningsruimtes. Dat is goed, maar het blijft oppervlakkig en onvoldoende, want om mensengelukkig te maken, moet je tegemoetkomen aan behoeften die veel dieper zitten.”

Voor Salvatore Curaba lijken die behoeften vanzelfsprekend. Het gaat allereerst om erkenning. “Erkenning is een universele levensbehoefte van de mens. Hoe vaak zeggen we dankjewel tegen onze medewerkers? Bij ons bedanken en feliciteren we elkaar voortdurend. Er heerst een echte erkenningscultus, die we bewust in stand houden via een jaarlijkse ceremonie.” Vervolgens gaat het om vrijheid. “We willen allemaal op een vrije en zelfstandige manier werken en laten zien wat we kunnen zonder de hele tijd gecontroleerd te worden. Managementtechnieken die uitgaan van controle, zijn volledig achterhaald en ondoeltreffend. In een gestructureerde omgeving met zeer duidelijke procedures heeft iedereen bij ons de vrijheid om zijn capaciteiten te ontwikkelen, initiatieven te ontplooien en verantwoordelijkheid te dragen.”

Geheimen en mislukkingen bestaan niet

De derde behoefte is transparantie. “Iedere werknemer heeft de behoefte om toekomstplannen te maken. Wat betreft salaris, moet hij weten wat hij kan doen om meer te verdienen en die weg moet duidelijk en objectief zijn. Wat betreft ondernemingsplannen, moet hij weten of zijn bedrijf het goed doet, of er een overname aan zit te komen enzovoort. Als de directie niet transparant communiceert, begint iedereen zich vragen te stellen, ontstaat er wantrouwen en neemt het vertrouwen af. Je komtdan in een negatieve spiraal, die het geluk aantast.” Bij EASI bestaan er geen taboes tussen personeel en directie. Elke derde donderdag van de maand organiseert Salvatore Curaba een vergadering waarop hij de resultaten van EASI presenteert en de nieuwe plannen bekendmaakt aan alle werknemers, die gerust vragen mogen stellen.

Een andere behoefte is uitdaging. “Het geldt misschien niet voor iedereen, maar uiteindelijk moet je een opdracht hebben om gelukkig te zijn. We zijn namelijk niet op aarde om te werken, maar om ons te ontplooien. Sommigen willen de wereld veranderen, anderen willen de eersten zijn en kunstenaars hebben de behoefte om te scheppen. Als je mensen een uitdaging geeft, hebben ze niet meer het idee dat ze komen werken, maar dat ze een opdracht uitvoeren.” De uitdaging waar EASI op dit moment voor staat, is trouwens niet gering: met zijn nieuwe emailoplossing InboxZerowil het bedrijf Google van de troon stoten. Is dat alles? “Ik realiseer me dat het idioot klinkt, maar ergens geloof ik erin. Waarom zou ons dat niet kunnen lukken? Het is iets waar we samen van dromen en wat ons goed doet!” Maar riskeer je geen mislukking en teleurstelling wanneer je te veel droomt? “Ik zal een werknemer nooit verwijten dat hij zijn doel niet heeft bereikt, maar wel dat hij niet zijn uiterste best heeft gedaan om het te bereiken. Zolang je hebt gestreden, is er geen sprake van mislukking. Bij ons zijn we niet bang om te doen, omdat we geen mislukking hoeven te vrezen.”

Een gezamenlijke onderneming van werkgever en werknemers

Het is te merken dat Salvatore Curaba van zijn medewerkers houdt. “Liefde! Persoonlijk voel ik een welwillende, tribale liefde voor mijn werknemers en omgekeerd voel ik me bemind door mijn werknemers. Ik weet niet of veel werkgevers hetzelfde kunnen zeggen.” De CEO zegt ook bijzonder trots te zijn op de mensen die al lang voor hem werken. “Ik ben even trots op mijn directeuren als op mijn kinderen. Ze zijn sterker dan ik en trekken het bedrijf omhoog. Dat is puur geluk!” Tussen nu eneind 2016 gaat EASI nog 30 tot 40 mensen in dienst nemen en binnenkort telt het bedrijf 40 aandeelhouders, want alle directeuren en 5 werknemers hebben aandelen in EASI. Ongeveer 20 andere werknemers worden eerstdaags aandeelhouder van het bedrijf. “Ze krijgen die aandelen niet, maar kopen ze. Dat betekent dat ik EASI niet meer als mijn bedrijf kan beschouwen, maar dat het ons bedrijf is. Dat schept een heel sterke band. Je deelt iets met elkaar. Binnenkort heb ik trouwens nieteens meer een meerderheidsbelang en als ik stop met werken, moet ik mijn eigen aandelen weer verkopen, want alleen mensen die binnen het bedrijf actief zijn, mogen aandelen bezitten.”

EASI is dus een bedrijf waar iedereen zich belangrijk, vrij en bemind voelt en regelmatig een bedankje krijgt. Een bedrijf waar de werknemers toekomstplannen kunnen maken, mee kunnen beslissen en hun omgeving kunnen vertrouwen. “Alle stukjes vallen dan op hun plaats. Wanneer iemand tevreden is op zijn werk, is hij positiever, gedienstiger. Dat werkt als een opwaartse spiraal.”

En deze spiraalbeweging gaat maar door. “Ik heb veel vertrouwen in de middellange en lange termijn. We kunnen alleen maar groeien.” Wat valt er nog te doen voor de grote baas nu zijn directeuren geleidelijk het stokje overnemen en dezelfde filosofie uitdragen? Een boek schrijven? “Misschien voor het 20-jarig jubileum van EASI in 2019. We zullen zien.”

www.easi.net

BIO EXPRESS

Salvatore Curaba, de oprichter van EASI, is niet van plan om een eigen bedrijf te stichten wanneer hij op 20-jarige leeftijd zijn informaticadiploma behaalt. Als beroepsvoetballer combineert hij een sportieve carriere in klasse D1 met een baan in de IT-sector, waar hij 5 jaar als programmeur werkt. Op 30-jarige leeftijd is hij zowel voetbaltrainer als salesmanager bij een internationaal bedrijf. “Toen ik 35 was, zou ik algemeen directeur worden van mijn vestiging, maar vreemd genoeg was ik niet erg gelukkig. Op dat moment had ik de moed om alles op te geven en EASI te stichten.” De jonge ondernemer, die gewend is om meerdere projecten tegelijk te leiden, neemt het risico, sluit een lening af en waagt het erop. “Het was stressvol en lastig, maar wanneer je er helemaal voor gaat en op uitmuntendheid mikt, kan het niet fout gaan!”

EASI IN HET KORT

EASI is een IT-bedrijf dat sinds 1999 bestaat en nu een jaaromzet heeft van 25 miljoen euro. EASI heeft tegenwoordig 150 mensen in dienst, die werkzaam zijn in Nijvel, Leuven, Frankrijk, Luxemburg en Luik. Het bedrijf legt zich toe op vier soorten activiteiten voor middelgrote en groteondernemingen, variërend van zeer traditionele IT-werkzaamheden tot supergeavanceerde diensten. Salvatore Curaba aarzelt niet om zijn bedrijf “de nummer één van de wereld op het gebied van e-mailbeheer” te noemen dankzij SmartMail (oplossing voor professionals) en InboxZero (business-toconsumer oplossing die in september uitkomt). Deze software biedt een geheel nieuwe manier om mailboxen te beheren.

EASI was finalist van de wedstrijd Onderneming van het Jaar van Ernst & Young, die de best draaiende bedrijven beloont, was acht keer Trends Gazelle en is twee keer uitgeroepen tot Best Workplace (in 2015 en 2016). Tot de klanten van EASI behoren zeer uiteenlopende bedrijven, zoals Proximus, Burger King, Exki, Honda, Groupama, Artsen zonder Grenzen en Pfizer.

BENJAMIN BARTHELEMI

Verkoopmedewerker, 7 maanden werkzaam bij EASI

“EASI is een open bedrijf. Je merkt dat er naar je geluisterd wordt, dat je steun krijgt en dat je met het bedrijf meegroeit. Dat is heel belangrijk, want daardoor kunnen we ons ontwikkelen en uiteindelijk het bedrijf ontwikkelen. Veel vrienden van me zeggen dat ze na twee jaar weggaan bij hun huidige werkgever, omdat hun toekomst daar niet ligt. Dat is bij mij niet het geval. Ik denk dat ik hier over vijf jaar nog zit, omdat ik goedetoekomstperspectieven heb. We zijn een groot bedrijf, maar hebben nog steeds een mkb-mentaliteit. We tutoyeren elkaar en zijn close met iedereen. Je kunt zonder problemen aankloppen bij de baas. We hebben niet echt een hiërarchische organisatie, maar alles is wel in hoge mate in categorieën verdeeld, gestructureerd en duidelijk. We hebben halfjaarlijkse evaluaties, zodat we onze menselijke ontwikkeling ten opzichte van de bedrijfswaarden en onze professionele ontwikkeling ten opzichte van onze doelen kunnen beoordelen. Daardoor weten we heel precies waar en hoe we ons ontwikkelen bij EASI. Daarnaast is er aandacht voor ons welzijn. Sinds kort hebben we bijvoorbeeld een stomerijservice, waar we onze kostuums kunnen afgeven. In alle opzichten wordt ervoor gezorgd dat we ons prettig voelen.”

SALVATORE CONTI 

Hoofd R&D EASI Financials, 12 jaar werkzaam bij EASI

“In 2001 kreeg ik de kans om stage te lopen bij EASI. Wat me opviel, was dat ik een lang gesprek had met de grote baas. Een werkgever die een half uur de tijd neemt om met een stagiair te praten, dat vind ik geweldig. Bij EASI voelde ik dat ze mevertrouwen wilden geven. Helaas was het een slecht jaar voor de IT-sector, waardoor ik niet werd aangenomen. Ik kwam terecht bij een ander bedrijf, waar ik snel begreep dat ik het er niet fijn zou vinden, want hoewel ik niet bijzonder streberig ben, had ik geen zin om 15 jaar lang hetzelfde te doen.Ik kwam Salvatore opnieuw tegen op een bruiloft en de maandag daarna heb ik mijn contract getekend bij EASI! Ik begon als consultant. Er was veel stress, maar de uitdaging was elke dag anders. We zijn voortdurend op zoek naar nieuwe uitdagingen voor onszelf of een ander. Is er een probleem, dan is dat ieders probleem, zonder enige hiërarchie. De waarden die we delen, vormen onze kracht. We proberen altijd samen te werken met mensen die zich daarin vinden. De enige keer dat ik iemand moest ontslaan, was dat geen verrassing voor hem en hebben we bovendien alles gedaan om een baan te vinden die beter bij hem paste. In mijn werk probeer ik eerder een leader dan een manager te zijn: samen met de anderen roeien in plaats van op de trom te slaan. Want voor mij is een gelukkige werknemer iemand die zich niet meer hoeft af te vragen wat er van hem gaat worden binnen hetbedrijf, omdat we samen met hem over zijn toekomst hebben nagedacht.”