- Patrimoine
- / Onze geschiedenis
Door Christian Sonon
Het Memorial Museum in Bergen doet ons nadenken over de oorlog, maar heeft ook aandacht voor de sociaal-culturele geschiedenis van de streek. Een terugkeer naar de bron voor het terrein van de Watermachine.
Het nieuwe museum op het terrein va n de Watermachine i s 3.000 m² groot en kreeg oorspronkelijk de naam Centre d’interprétation de l’histoire militaire (Interpretatiecentrum voor militaire geschiedenis). Uiteindelijk werd het Mons Memorial Museum, naar de verschillende rollen die het museum zal vervullen vanaf de lente van 2015: een plaats voor reflectie, een museum, een onderzoeksruimte, een interpretatiecentrum.
Het complex zal zo’n 5.000 voorwerpen uit de collecties van militaire geschiedenis van de Stad Bergen tentoonstellen, die vroeger in het Musée du centenaire stonden. Het zal echter vooral een ruimte zijn waar verschillende generaties in dialoog kunnen gaan, in een gebied waar de herinnering aan de twee wereldoorlogen blijft voortleven. “Het Mons Memorial Museum is het resultaat van twee jaar hard werken door historici, architecten, multimediaspecialisten en ontwerpers”, vertelt conservator Guillaume Blondeau. “Tegenwoordig dient een museum niet louter meer om zaken uit te leggen. We streefden naar een delicaat evenwicht tussen een gevoelsmatige benadering van de oorlogen en een historische, meer afstandelijke aanpak. De sensoriële ruimtes en interactieve instrumenten zijn van de hand van de Brusselse Winston Spriet en Martial Prévert, die ook de inrichting van het Magritte Museum ontwierpen.”
Concreet zal de permanente tentoonstelling (1.200 m²) uit drie delen bestaan: de periode van de middeleeuwen tot het einde van de 19de eeuw, de Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog. Twee rode draden leiden de bezoekers door het parcours: aan de ene kant de relaties tussen burgers en militairen, aan de andere kant de getuigenissen van de bevolking en de soldaten van de verschillende legers. “Drie vierde van de tentoonstelling zal gewijd zijn aan het dagelijkse leven tijdens de bezetting. We zullen ons dus focussen op de sociaal-culturele geschiedenis en niet meer uitsluitend op de militaire geschiedenis.”
Britten weten meer over Slag bij Bergen
Van de 12de tot de 19de eeuw was Bergen een versterkte stad. Haar geschiedenis is doorspekt met veldslagen, belegeringen, branden en reconstructies. Uit de Tweede Wereldoorlog kwam ze relatief ongeschonden en ze werd als een van de eerste Belgische steden bevrijd door de Amerikanen. In de Grote Oorlog kreeg de stad het harder te verduren. Toch zouden de meeste Belgen geen enkel feit kunnen opnoemen dat gebeurde in die vier angstige jaren tussen de Hene en de Trouille. In Groot-Brittannië ligt dat anders. De naam Bergen roept daar meteen ‘het begin’ op. “Tijdens de slag bij Bergen vond op 23 augustus 1914 de eerste confrontatie tussen de Britse en de Duitse troepen plaats”, vertelt de conservator. “Er werden grote verliezen geleden en de soldaten van beide kampen werden zij aan zij begraven op het militair kerkhof van Saint-Symphorien. Dat is nog steeds symbolische plaats, die druk bezocht wordt door Britse families.” Hij voegt er glimlachend aan toe: “Volgens de legende zouden de Engelsen geholpen zijn door oorlogsengelen… Aan dat thema wijden we trouwens binnenkort een tijdelijke tentoonstelling.”
En in vredestijd…
Na enig zoeken viel de keuze voor het decor van het nieuwe museum op de Watermachine, met zijn industriële hal die in de jaren 90 gerenoveerd werd. Een historische plaats, want de gebouwen kwamen er in 1870-‘71 om de stad van drinkwater te voorzien. De rivier de Trouille werd omgelegd om de machines aan te drijven die het bronwater oesten oppompen tot aan het belfortpark, het hoogste punt van de stad. Het gebouw ligt in de boulevard Dolez, naar de naam van de burgemeester van Bergen die het liet optrekken. Aangezien de gevels beschermd zijn, kwam architectenbureau Pierre Hebbelinck en De Wit uit Luik met het idee om twee tentoonstellingszalen te bouwen aan beide zijden van de oorspronkelijke hal. Die zal als centrale ontvangstruimte dienst doen. De geschiedenis slaat dus een nieuwe richting in. Nadat de Watermachine bijna een eeuw lang water naar de huizen gebracht heeft, wordt dit een plaats waar mensen samenkomen rond ons collectief geheugen. Een soort terugkeer naar de bron. In 2015 is Bergen Culturele hoofdstad van Europa en dat gaat gepaard met heel wat festiviteiten, waaronder de inhuldiging van het Memorial Museum. Een spetterend feest, dat staat nu al vast!
Informatie :
Boulevard Dolez7000 Mons
Tel. : +32 (0) 65 40 53 05
polemuseal@ville.mons.be www.monsmemorialmuseum.mons.be