- Business
Door Frédérique Siccard
Het Luikse bedrijf Klinkenberg, dat al meer dan 45 jaar in Wallonië is verankerd, houdt zich bezig met zonne-energie, opslagoplossingen, alarm- en beveiligingssystemen en speciale technieken (elektriciteit en verwarming). Sinds 2010 richt het zich ook – en vooral – op het begeleiden van de energietransitie en op koolstofarme oplossingen.
© Klinkenberg
“Klinkenberg is een familiebedrijf met tweehonderd werknemers, dat sinds tien jaar zijn afdeling voor zonne-energie en energietransitie ontwikkelt. We zijn begonnen met kleine woninginstallaties en hebben daarna grotere installaties voor het bedrijfsleven ontwikkeld. Tegenwoordig is het niet ongebruikelijk dat we 600 tot 1000 panelen plaatsen voor één installatie” zegt Michel Croes, die binnen het bedrijf verantwoordelijk is voor verschillende projecten. Deze stellen Klinkenberg in staat om snel meer ervaring op te doen en plannen te maken voor de ontwikkeling van opslagsystemen, het toezicht op installaties en de optimalisatie van het eigen verbruik.
“Voor ons zijn deze onderzoeksprojecten essentieel. Hierdoor kunnen we onze klanten zo goed mogelijk adviseren over de meest geschikte oplossingen en het spectrum aan mogelijkheden verbreden”, benadrukt Michel Croes. “Zo waren we in 2017 al bezig met een project rond een opslagaccu toen het me duidelijk werd dat de verliezen onlogisch waren : waarom zou je 30 % verlies accepteren door bij de productie en het gebruik van elektriciteit voortdurend te wisselen tussen gelijkstroom en wisselstroom, terwijl de meeste apparaten tegenwoordig op gelijkstroom werken ? Een gemeente die straatverlichting van 5 watt wil installeren, verbruikt – en betaalt – daarvoor 15 watt. Dat is eigenlijk onvoorstelbaar ! Wij hebben daarom een andere denkwijze gevolgd.”
Michel Croes
Eén MIRaCCLE-project is niet voldoende
Zo ontstaat in juli 2020 het MIRaCCLE-project, dat draait om een industrieel micronet met gelijkstroomaansluiting en buitenarmaturen. “Het doel is om in Wallonië, België en de naburige regio’s het eerste middenspanningsnet op basis van gelijkstroom te realiseren. Op het industrieterrein Hauts-Sarts in Herstal vormen negen bedrijven een speciale energiegemeenschap. De elektrische energie die ze met zonnepanelen opwekken en in externe accu’s opslaan, kunnen ze via dit net onderling verdelen. Door tijdens het hele proces met gelijkstroom te blijven werken, bereiken we een energiewinst van ongeveer 30 %.”
Klinkenberg kiest niet voor één maar meerdere externe accu’s (of silo’s), omdat het dan de elektriciteitsstromen op elkaar kan afstemmen en de noodzakelijke back-up voor elk bedrijf kan garanderen. Michel Croes : “Terwijl het ene bedrijf kan volstaan met 24 uur noodstroom om zijn koelingen te laten draaien, kan het andere bedrijf zich geen enkele stroomonderbreking permitteren, omdat anders de productie tot stilstand komt. Omgekeerd kan de beheerder van het RESA-distributienet een deel van zijn overtollige productie kwijt in de silo’s als die niet helemaal vol zijn. Afhankelijk van de behoeften en de productiecapaciteit van elk bedrijf beantwoordt elke silo dus aan specifieke parameters. Daarnaast spelen het weer en het variabele aantal zonuren per jaar een rol ! ”
Na afloop van het onderzoek, waarvoor het Waals Gewest een subsidie van 2,5 miljoen euro (van de benodigde 11 miljoen) heeft gegeven, keert het fysiek geïnstalleerde net terug naar het publieke domein. Het wordt dan beschikbaar gesteld aan RESA. Dat geldt ook voor de straatverlichting die met het project is verbonden en die tegelijkertijd op kosten van de gemeente Herstal wordt geïnstalleerd (60 lantaarnpalen met gelijkstroomvoeding die allemaal ‘intelligent’ werken, wat een besparing van ongeveer 70 % op de straatverlichting oplevert). “Eén MIRaCCLE-project is niet voldoende : we zouden er een stuk of tien nodig hebben om het net te kunnen regelen”, zegt Michel Croes tot besluit.
CE+T, de gespecialiseerde partner
CE+T, dat sinds de jaren zestig gespecialiseerd is in vermogenselektronica, is vanaf het begin betrokken bij het MIRaCCLE-project. Het doel is om de juiste omvormer te ontwerpen en te leveren, en de integratie van dit onderdeel in de hele installatie te garanderen. CE+T is een multinationaal conglomeraat van ondernemingen, dat optimale noodstroomoplossingen levert om de continuïteit van activiteiten te waarborgen en energie te besparen. Deze uitdaging zou dus geen probleem mogen zijn.
“Het ontwerpen van de juiste omvormer is niet de enige uitdaging van dit project”, zegt Robert Eyben, CEO van CE+T Holding. “De expertise van alle betrokkenen komt van pas om andere aspecten vast te stellen en te omschrijven, zoals het optimale spanningsniveau voor het micronet, de geschikte beveiligingsinrichtingen, het juiste controlesysteem en de efficiencywinst die dankzij gelijkstroom wordt behaald.”
ARTHUR,
het andere ‘kindje’ van Klinkenberg
Het ARTHUR-project is een technologische methode om de stedelijk leefomgeving te renoveren. De renovatie van sociale woningen in de steden, die uit de jaren zestig stammen en als energie-intensief worden beschouwd (en vergeleken met de huidige energieprestaties zelfs totaal achterblijven), wordt hierbij op een holistische manier benaderd.
“In een demonstratieproject in Vottem wil Klinkenberg zo een aantal installaties combineren waarvan de toegevoegde waarde groter is dan de som van elk product : productie, opslag en distributie van elektrische energie op basis van gelijkstroom, aanbrenging van extra isolatie, integratie van gedecentraliseerde balansventilatiesystemen en verbetering van het luchtverversingsbeheer”, legt Michel Croes uit. “Als de renovatie doeltreffend is, kunnen deze woningen voor 98 %, dus bijna volledig, in hun energiebehoefte voorzien door zelf zonne-energie op te wekken.”
Het doel van het project is namelijk om thermische verliezen met 90 %, de warmtebehoefte met 80 % en verliezen tijdens de elektriciteitsdistributie met 20 % te verminderen door een laagspanningsnet op basis van gelijkstroom te realiseren. “Met name voor grote huishoudelijke apparaten overwegen we een wisselstroomvoorziening, die pas in werking zal treden wanneer er ‘eigen’ stroom beschikbaar is. We praten ook over ingebouwde intelligentie voor de verlichting en zetten, net als voor MIRaCCLE, in op de onderlinge verdeling van beschikbare elektriciteit. Op kleinere schaal natuurlijk, want we hebben het over de installatie van zes silo’s voor twaalf woningen.”
55.000 sociale woningen te renoveren in Wallonië

Voor / NA
ARTHUR moet het mogelijk maken om de methode te testen en daarna te valideren in de vorm van ‘actieonderzoek’. Er wordt een handleiding opgesteld om beheerders en huurders bewust te maken van het gebruik van zulke woningen. Na de bouw volgt een periode van follow-up van de woningen (energieverbruik, wijze van gebruik, duurzaamheid van de oplossingen, training van beheerders/huurders) die het mogelijk maakt om de resultaten mee te delen en te verspreiden. “Voor dit specifieke project werken we uitsluitend met Waalse ondernemingen. De enige uitzondering is Daikin, een internationaal bedrijf waarvoor we een gelijkstroominterface ontwikkelen in het kader van een overeenkomst met de directie van hun Europese productiebedrijf in Oostende. Dat doen we naast het project, in samenwerking met CE+T”, benadrukt Michel Croes.
In Wallonië is de regering van plan om binnen drie jaar 55.000 sociale woningen te renoveren en 3.000 nieuwe toe te wijzen, terwijl het in Brussel om 15.500 woningen (op ongeveer 40.000) gaat. Klinkenberg wil ze helpen om “de klimaatuitdagingen van morgen aan te gaan”.