Een zijsprong van drie maanden heeft alles veranderd in haar leven, als vrouw en als schilder. Een ontmoeting.

Haar moeder maakte collages, schilderde en etste. Ook haar vader was plastisch kunstenaar, en de invloed van haar ouders heeft haar ook in de kunst gesleurd. Zij drukte haar gravures door haar eigen lichaam als gewicht te gebruiken op een stapel telefoonboeken. Vreemd genoeg blijkt deze atypische techniek voor Sofie de eerste stap te zijn van ‘lichaam aan het werk’. Dat zal uiteindelijk de rode draad worden in haar artistieke parcours. Vanaf haar veertiende studeert ze schilderkunst, etsen en drukkunst aan de Academie voor Schone Kunsten in Luik. Ze is lid van het collectief ‘La Poupée d’Encre’ en geeft les en assisteert in graveerkunst aan het Sint-Lukasinstituut. Die job, zo zegt Sofie, zorgt voor zuurstof te midden van een intens en fascinerend autobiografisch oeuvre. Op dit punt in haar carrière denkt ze erover na om definitief te stoppen met haar erg persoonlijk werk, om zich in de plaats daarvan te richten op thema’s die niet zo dicht bij haar eigen leven staan. Maar ze had geen rekening gehouden met die zijsprong van 90 dagen. Een pauze die de spelregels helemaal veranderd heeft, net als haar werkritme en haar zin voor prioriteiten.

Drie maanden voor het leven

In oktober 2012 bevalt Sofie Vangor van een premature tweeling. Zes maanden daarvoor, toen ze vaststelde dat ze zwanger was, had ze net een tentoonstelling gehad in het Museum voor Schone Kunsten in Luik. Het onderwerp van die tentoonstelling was de dood van haar zus, die op 17-jarige leeftijd overleed. Sofie beschouwde deze reeks heel persoonlijke werken als een eindpunt van haar autobiografische werk. Maar haar zwangerschap eindigde vroeger dan verwacht. Drie maanden te vroeg zelfs. Alles verandert als ze naar het klooster gaat. Het klooster van Saint-Vincent, naast het ziekenhuis van Rocourt, waar ze van haar tweeling zal bevallen. Van de ene dag op de andere komt Sofie terecht in een onbekende wereld, ver weg van haar leven als kunstenares. Nu gaat het om een gevecht voor het leven van haar kinderen. Die strijd laat haar noch de tijd, noch de energie om kunst te maken. Toch houdt ze schriftjes bij, waarin ze alles neerpent over die zijsprong die 90 dagen zal duren. 90 dagen die ze letterlijk huid tegen huid zal doorbrengen met haar kinderen.

WAT IS ‘HUID TEGEN HUID’?
De kraamafdeling van Bogota, afdeling neonatologie, 1978. Om het gebrek aan middelen op zijn afdeling op te vangen, besluit dokter Edgar Rey Sanabria om de vroeggeboren baby’s dicht tegen het lichaam van hun ouders te plaatsen. Zo krijgen ze de lichaamswarmte van 37 graden waarin ze verbleven in de moederbuik. Met deze huid-tegenhuidtechniek wordt ook het tekort aan aff ectie opgevangen van deze kleine, tere wezentjes. Zelfs in 2014 heeft deze techniek nog niet de media-aandacht gekregen die hij verdient. Nochtans zijn de voordelen zowel voor de kinderen als voor de ouders wetenschappelijk bewezen.

Twee jaar later

Voor Sofie was deze tentoonstelling niet vanzelfsprekend. Haar schriftjes waren uiteindelijk maar getuigenissen. De kern van het werk, het concept, het materiaal, drongen zich aan haar op als een morele verplichting. Toen ze de afdeling neonatologie mocht verlaten, besefte Sofie Vangor dat wat ze meegemaakt had, zo intiem en zo aangrijpend was, dat het met geen woorden te bevatten was. Het gebrek aan mediabelangstelling, vooral ter gelegenheid van de jaarlijkse dag van de vroeggeboorte op 17 november, doet haar in gang schieten. Als kunstenares, als moeder en ook als vrouw. De werktitel van deze tentoonstelling is aanvankelijk ‘Oorlogszusters’. Ze wil die niet alleen organiseren, maar samen met haar ‘zusters’ in de strijd, de andere vrouwen die ze tijdens haar avontuur ontmoet heeft. Dat de meesten van hen geen kunstenaars zijn, maakt het resultaat alleen maar interessanter.

Universele vragen

Sofie Vangor heeft aan die moeders niet gevraagd om te tekenen of te schilderen, maar om zich uit te drukken in hun eigen taal, om hun persoonlijke visie op hun ervaring te geven. Gemodelleerd op haar eigen parcours dat haar leidde van gravure over schrift tot textiel, heeft ze deze vrouwen een ongelimiteerd vrij podium aangeboden. De vragen die hier gesteld worden zijn universeler dan alleen maar gekoppeld aan hun eigen ervaringen. Hoe bereid ik me voor op een geboorte? Hoe hou ik rekening met het onvoorspelbare en hoe bereid ik me daar op voor? Hoe geraak ik hier door? Hoe kom ik hiervan terug? Hoe kan ik mijn ervaringen delen, hoe denk ik erover na? Al die vragen hebben een tentoonstelling tot stand gebracht die schilderijen, gravures, borduurwerk en video’s van Sofie Vangor vermengt met installaties van andere vrouwen.

Inlichtingen

http://sofievangor.blogspot.be