Nieuw-Berlijn of de lelijkste stad ter wereld. Charleroi is zo verbazingwekkend, dat er een bizarre zoektocht werd georganiseerd om even ongewone als uitdagende plaatsen te ontdekken, zoals een verlaten fabriek, de top van een slakkenberg, een spookmetro of de brug van waarop de moeder van Magritte in het water sprong. Stereotypen die goed verkopen en die een beeld geven van een postindustriële stad met hallucinante contrasten. Clichés die vooral de Carolo’s eens goed doen lachen – de echte Carolo’s, degenen die van hun stad houden zoals ze is en vooral zoals ze zou kunnen worden. De vernieuwing van Charleroi zal een zaak zijn van jeugd en talent of ze zal niet slagen. Een ontmoeting met vier WonderCarolo's is een remedie tegen depressie en zelfs tegen economische crisis.

Nicolas

Van ironische communicatie maakt hij een business. Op textiel trekt hij de clichés door tot het uiterste. Als baas van de onlineboetiek T-shirt Mania, heeft Nicolas zijn weerga niet om maffe en opvallende slogans op T‑shirts af te drukken. Zijn bestseller is “Sons of Barakis”, een parodie op de tv‑reeks “Sons of Anarchy”. “Het begon met iets waanzinnigs: de titel en het logo van de cultreeks wijzigen. De kalashnikov en de sikkel werden een fles bier en de hand die de wereldbol draagt, een pak frieten. Niemand had een cent durven verwedden op het succes van een T‑shirt dat je ‘baraki’ noemt, een scheldwoord! Maar het is juist de combinatie van de afbeelding en de woordspeling die maakt dat je het kunt dragen,” zegt Nicolas nog met plezier en verbazing. Hetzelfde succes kent de T‑shirt “Back to Charlouze”, vrij naar “Back to the future”, of “Carolo et bien élevé” (Van Charleroi en toch welopgevoed). Want zodra er een nieuwe slagzin verschijnt, wordt er in de media en op de sociale netwerken heftig over gepraat en schiet de verkoop de hoogte in. Dat zou ook moeten gelden voor de jongste collectie, die gericht is op Charleroi en Wallonië en die baarddragers (Nicolas draagt er een heel mooie) en Disney-prinsessen opvoert in T-shirt Mania-stijl. Nicolas, die Carolo is en slim, heeft zelfs beperkte reeksen gemaakt met meer algemene thema’s of gewoon met tekeningen, om de verzamelaars er zin in te geven.

www.tshirtmania.be

Isabelle et Caroline

Nicolas is nog niet erg bekend. Daarom hebben zijn T‑shirts buiten zijn website een onderkomen gevonden in twee stedelijke concept stores, waaronder de Wonderfriends-boetiek die door Isabelle en Caroline wordt gerund. Twee rasechte Carolo’s die al sinds de kleuterklas luchtkastelen bouwen. Tot op een dag in 2011, als de twee hartsvriendinnen in de Rue de Montigny op de benedenverdieping van een elegant herenhuis een winkel te huur zien staan en onmiddellijk toehappen. Het is voor mekaar. “We gingen samen iets doen in Charleroi, iets met binnenhuisinrichting en design”, weet Isabelle nog. Ze hadden al voldoende salons en beurzen van Belgische en internationale ontwerpers en designers bezocht om voldoende over het onderwerp te kennen. Een boetiek openen: oké. Maar een boetiek in Charleroi? “Onze familieleden en vrienden waren bang”, voegt Caroline daaraan toe. En dat was geen wonder. In Charleroi leek een plan dat in een slecht economisch klimaat al gevaarlijk scheen, tot mislukken gedoemd. “Het was niet de zwarte kant van de fabrieken die ons schik aanjaagde. Die zijn we gewend. We zijn trots omdat we van Charleroi zijn en vandaag laten we ons daar zelfs op voorstaan”, stelt Isabelle.

Het probleem had veeleer te maken met de grond van de zaak: was de vernieuwing van Charleroi werkelijkheid of een utopie? “Een deel van de stad werd inderdaad gesloopt en de wederopbouw daarvan is bezig. Er is een enorm handelscentrum gepland. Maar is dat voldoende om Charleroi opnieuw leven in te blazen?” vraagt Isabelle zich af. “Zelf doen we slechts een deeltje van het werk, maar dat zou iedereen ook moeten doen”, dragen Nicolas van Tshirt Mania en Jérôme van Pays Noir bij aan het gesprek. De meisjes geven bevestigende hoofdknikjes. Carolo’s en filosofen!

Het is zaterdag en het is druk bij Wonderfriends. Ze haalden hun slag thuis: de boetiek is een succes. Men komt er een leuk geschenk van een van de vele trendy merken kopen. En waarom voor de baby geen body met het opschrift “Made in Charleroi with love” van Tshirt Mania en met het etiket van Wonderfriends? Te laat! Het artikel had zoveel succes dat het uitverkocht is (tot er een nieuwe oplage komt). Een vruchtbare samenwerking.

©Carole Depasse

Jérôme

Iedereen kent en omhelst elkaar hartelijk in Charleroi. Na de “Bisou M’chou”, wordt er spontaan samengewerkt, vooral door een generatie van ondernemende dertigers. Jérôme, alias Pays Noir, is één daarvan. Pays Noir is een creatief label dat zich bezighoudt met videoclips, culturele evenementen, concerten, foto’s, gevoelige teksten en dat bij (weeral) T-shirt Mania zelfs een T‑shirt heeft laten maken in het kader van een partnerschap tussen Pays Noir en Kid Noize. “Pays Noir, dat is een branding die allerlei kan omvatten. Zelfs het maken van een hoes voor de vinylplaat van een kunstenaar (n.v.d.r. Vladimir Platine). In het begin was Pays Noir om te lachen. Het begon domweg met het simpele verlangen om de kleur van Charleroi te dragen,” legt Jérôme uit. Waarom weeral zwart? “Pays Noir is een bestaande uitdrukking. Wij hebben die niet uitgevonden, maar ze maakt deel uit van onze woordenschat. Steenkool, slakkenbergen (die vandaag veeleer groen zijn), dat is de identiteit van Charleroi. Zwart is niet pejoratief. We hebben in onze familie allemaal iemand die in de mijn of de industrie heeft gewerkt. Mijn grootvader was arbeider bij de kabelfabriek”, vertelt Jérôme.

www.facebook.com/paysnoir

 ©Pays Noir

Baraqui en sloppenwijken

“Baraqui” of “baraki” is een pejoratieve Waalse uitdrukking voor een ongecultiveerd en veeleer vulgair persoon uit sociaal minderbedeeld milieu. Dat trieste woord heeft een moeilijke geschiedenis, aangezien het verwees naar de Italiaanse gastarbeiders die vanaf 1946 door de Belgische overheid werden aangeworven om in de mijnen te werken. Wegens de naoorlogse woningcrisis werden de eerste duizenden Italiaanse mijnwerkers ondergebracht in ongezonde barakken (vandaar de naam “baraqui”), vroegere kampen die door de Duitsers waren gebouwd voor de Russische gevangenen die in de mijnen werkten.