- Dossier
Door Christian Sonon
Creative Wallonia is een kaderprogramma dat in 2010 door de Waalse regering werd opgestart om creativiteit en innovatie in het zuiden van het land aan te moedigen. Ter aanvulling van de competitiviteitsclusters en ‑polen die dienden om zeer specifieke en veelbelovende sectoren te ondersteunen, wilde het nieuwe plan aantonen dat de ontsluiting ervan ook de creativiteit in ruime zin kon bevorderen.
“Creative Wallonia heeft een strategie met drie krachtlijnen uitgewerkt,” verklaart directeur David Valentiny. “De eerste, die dient om innoverende praktijken te stimuleren, heeft vorm gekregen door het creëren van instrumenten zoals NEST’up (een versneller voor start-ups), coworking (open kantoren waar zelfstandigen in een ondernemingsdynamiek kunnen werken) en het Observatorium voor Trends (dat dankzij het AWEX kan zien hoe de sectoren op wereldschaal evolueren). De tweede krachtlijn, die dient om de samenleving tot meer creativiteit aan te zetten, heeft geleid tot de invoering van de Creativiteitsweek, een echt jaarlijks innovatiefestival. De derde en laatste krachtlijn, die dient om die innovaties te financieren, kwam tot uitdrukking in het creëren van “Boost-Up”-beurzen voor creatieve projecten die tegelijk op verschillende manieren moeten worden aangepakt, zoals eetbare verrines (door Do Eat) en een pedagogisch videospel (door EPIC). De resultaten bleken zo overtuigend, dat de Waalse regering, aangemoedigd door het label van “Europees Creatief District” dat de Europese Commissie aan Wallonië toekende, in 2014 besloot het agentschap ‘Creative Wallonia Engine’ op te richten om dat werk te structureren. Het agentschap voert niet enkel acties om de samenleving te sensibiliseren en het innovatieproces te versnellen, maar het biedt ook een educatief deel aan in de vorm van de ‘Creative Schools Labs’, om de Hogescholen instrumenten te geven om innovatie te stimuleren”, benadrukt David Valentiny.
NEST’up, de versneller voor start-ups
Het in 2012 geïntroduceerde begeleidingsprogramma NEST’up brengt gedurende twaalf weken Belgische ondernemersteams samen, die door coaches, experts en mentors worden omkaderd. Een unieke kans voor alle deelnemers die hun projet van de grond willen zien komen door het om te vormen tot een start-up. “De volgende sessie zal plaatsvinden van 26 september tot 16 december,” verklaart David Valentiny, die ook een van de oprichters van NEST’up is. “Over het algemeen beantwoorden 40 tot 50 kandidaten de oproep om projecten in te dienen, maar daarvan worden er slechts 6 tot 9 in aanmerking genomen. Het onderzoek heeft meer betrekking op het team dan op het product. Dat laatste kan immers mettertijd evolueren, terwijl het team onmiddellijk moet tonen dat het stevig en soepel is en uit elkaar aanvullende leden bestaat.”
Via belangrijke partnerschappen met bestaande Belgische start-ups en met veel ondernemingen en organisaties, zijn alle voorwaarden verenigd om het succes van de bij NEST’up betrokken projecten te verzekeren. Het slaagpercentage? Van de 46 start-ups die in vier jaar uit de versneller kwamen, zijn er nog 32 actief, of 70 %. “Dat is helemaal niet slecht,” meent de directeur.“Te meer daar 90 % van de mensen die aan een project hebben deelgenomen, een loopbaan als ondernemer hebben aangevat, zelfs indien de start-up niet van de grond kwam.”
Terwijl de vorige sessies plaatsvonden in het Axisparc van Mont-Saint-Guibert, waar zich de lokalen van NEST’up bevinden, zal deze doorgaan in Charleroi, bij BPS22. “Creative Wallonia wil in die stad immers een permanente versneller opstarten met de hulp van partners op het terrein”, legt David Valentiny uit. We willen er nog op wijzen dat Luik ook een versneller voor start-ups heeft, namelijk LeanSquare, die projectdragers meer bepaald moet begeleiden na hun vorming. Een soort schakel tussen NEST’up en de markt.
Koalect, een mooi gemengd verhaal
Koalect is het verhaal van een jonge en veelbelovende start-up. Het is ook en vooral die van een gemengd team van twee Nederlandstaligen en twee Franstaligen, die niet dachten dat ze zouden samenwerken toen ze in de lente van 2014 hun project aan NEST’up kwamen voorstellen. Maxime Bouckaert en Lloyd Wauters, beiden uit Vilvoorde, wilden beheersplatforms ontwikkelen voor scholen, sportclubs en jeugdbewegingen die geld wensten in te zamelen, terwijl Simon Detienne en Anthony Caudron, beiden uit Namen, een boetiek voor de verkoop van producten per abonnement online probeerden te plaatsen. Terwijl enkel het eerste project aanvaard werd, bleek al vlug dat die vier personen elkaar goed konden aanvullen. “Lloyd en ik studeerden alle twee handel bij Solvay,” legt Maxime Bouckaert uit, “terwijl Simon en Anthony technische profielen hebben, die ons ontbraken. Vanaf de tweede week hebben ze zich dus bij ons gevoegd en onze bekwaamheden en persoonlijkheden vulden elkaar zeer goed aan.”
Een geïndividualiseerd platform voor ngo’s
Onder invloed van NEST’up, waardoor ze konden nadenken over de beste manier om de belangstelling van hun toekomstige klanten te wekken en hun prototype op die manier te verfijnen, bleef hun product evolueren. Nadat hun platform online was geplaatst en er een juridische entiteit was gevormd, kreeg de jonge start-up een eerste hulp van het investeringsfonds Lean Fund dat, overtuigd als het was door de kwaliteit van het team en de sociale dimensie van het project, voor ongeveer € 75.000 wilde bijdragen aan het startkapitaal. “Vanaf onze eerste contracten zijn we echter gaan beseffen dat koalect.com kon voldoen aan de vraag van lokale projecten, maar dat de ngo’s en de grootste verenigingen een geïndividualiseerd platform nodig hadden. Momenteel, terwijl we van een tweede steun konden profiteren, ditmaal ten bedrage van € 350.000, hebben we al een twintigtal platformen online geplaatst op verzoek van klanten zoals Gaia, de Vereniging tegen Mucoviscidose, de Sint-Lucasstichting en Justine for Kids, de vzw van Justine Henin.”
Hoewel die verenigingen hun vrijwilligersnetwerken hebben en de voorkeur geven aan bepaalde soorten campagnes, heeft de ervaring de verantwoordelijken van Koalect al geleerd dat online gesponsorde marsen of verkopen (zoals van kerstbomen) interessante producten zijn om verder te ontwikkelen. “Met ons systeem kunnen de acties zeer gemakkelijk worden beheerd”, besluit Maxime die, samen met zijn drie vennoten, de buitenlandse markt begint af te tasten. De start-up is gevestigd in het Creative Spark – de hub voor start-ups in het Axisparc – in Mont-Saint-Guibert. Dat de start-up gezond is, blijkt uit het feit dat hij binnenkort twee bijkomende personeelsleden gaat aanwerven, een verkoper en een ontwikkelaar.