Innovatech ligt in de Aéropôle van Gosselies en maakt deel uit van het unieke netwerk van het “Agence pour l’Entreprise et l’Innovation” (AEI) (Agentschap voor Onderneming en Innovatie). Het dient om kmo’s innoverender te maken. Elk jaar begeleiden 21 personen ongeveer 250 ondernemingen. Hulp naar keuze.

In 2008, toen het zijn actieterrein had uitgebreid tot heel Wallonië, werd het “Centre de Promotion de la Recherche et Développement et de Valorisation des Technologies en Hainaut” (CeRDT) (Centrum voor de Promotie van Onderzoek en Ontwikkeling en Opwaardering van de Technologieën in Henegouwen) omgevormd tot InnovaTech, een vzw die wordt gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds en door Wallonië (via het DGO6) en die de Waalse ondernemingen innovatiever moet maken opdat de financiële resultaten ervan zouden verbeteren en ze competitiever zouden worden. Een coaching die beetje bij beetje versterkt is dankzij een team van adviseurs die een brede kennis hebben van de ondernemingen, de onderzoekscentra en de universiteiten, de technologieën en de mogelijke O&O-hulp. Hun aanpak verschilt echter van die van de competitiviteitspolen. Deze laatste leggen zich toe op welbepaalde sectoren, op projecten waarbij verscheidene partners betrokken zijn en die veel toegevoegde waarde leveren en verscheidene jaren van ontwikkeling nodig hebben. InnovaTech werkt vooral op de onderneming (die altijd een kmo is), ongeacht de sector. De vzw begeleidt die op geïndividualiseerde wijze om ze innoverender te maken en haar hulp tegelijk uit te breiden tot de intellectuele eigendom, de communicatie, het organiseren van evenementen enz. Indien er een partnerschap is, wordt dat er gewoonlijk later bij betrokken.

“Een onderneming kan al onze diensten vragen, maar ze kan ook enkel aan het begin van haar traject komen voor gewoon advies of helemaal aan het einde, om haar project mee te delen,” legt Sarah Thielens uit, die bij InnovaTech instaat voor de communicatie. “Nu eens blijven onze adviseurs een uurtje in het bedrijf, dan weer vijf uur. We bieden allerlei hulp: een audit van de innovatiepraktijken van de onderneming, een controle van het innovatieve aspect van een product en/of van de reeds ingediende octrooien, een raming van de verkoop en de risico’s, hulp bij het opstellen van een bestek, bij het kiezen van de beste financieringen, zoeken naar eventuele partners, de zichtbaarheid en de bekendheid van de firma in de media verbeteren, informatie geven over het deponeren van een merk, over octrooien en partnerschapscontracten… Wij bieden ook een opleiding aan: ‘zes dagen om beter te innoveren’. In feite zijn het de ondernemingen die beslissen wat ze nodig hebben; wij staan enkel tot hun dienst. Een ontmoeting begint dikwijls met vragen over financieringen en octrooien. Na een eerste project of hulp, blijven we over het algemeen in contact.”

28,5 % succes

Tussen 2008 en 2014 heeft InnovaTech op die manier 931 projecten begeleid, waarvan er 735 nu afgewerkt zijn en 210, die door 186 ondernemingen werden voorgesteld, als geslaagd kunnen worden beschouwd. Het succes bedraagt dus 28,5 %. Commercialisering wil immers niet zeggen dat het ook een commercieel succes wordt. “De structuur van de Waalse ondernemingen kan een handicap zijn; dikwijls zijn ze ondergekapitaliseerd en hebben ze, op het ogenblik dat ze hun innovatie verkopen, last van tekorten op commercieel en marketinggebied,” legde Marie-Hélène Van Eyck uit tijdens een interview in 2015, toen ze nog directrice van InnovaTech was. Ten slotte is de vzw ook bij 46 projecten opgetreden om de ondernemingen te helpen bij het vinden van een financiering. Sommige doen hun ontwikkeling immers met eigen middelen, terwijl andere op hun eentje hun plan trekken.

“De jongste drie jaar zijn het de activiteiten die verband houden met de informatica die op de eerste plaats komen,” legt Sarah Thielens nog uit. “Dat is normaal, want die sector heeft de wind in de zeilen. De projecten weerspiegelen ook de algemene trends van de firma: verbonden objecten, duurzame omgeving, open innovatie... Men ziet ook dat de banksector veel meer dan vroeger openstaat voor innovaties.”

Sopura (in Courcelles) – Natuurlijke ontsmettingsmiddelen

Deze firma is al meer dan 60 jaar gespecialiseerd in het ontwikkelen van reinigings‑ en ontsmettingsoplossingen voor de brouwerij‑, de dranken- en de voedingssector. Sopura brengt nieuwe ontsmettingsmiddelen op de markt, die bestaan uit inerte voedingsadditieven en vetzuren die niet giftig zijn voor de gezondheid en het milieu.

De onderneming wil voortdurend innoveren en probeert haar producten ook te integreren in nieuwe processen die weinig of geen naspoelen vergen. Sopura heeft een honderdtal medewerkers in Courcelles, maar ook filialen in het buitenland. Enkele jaren geleden vroeg de firma voor de eerste keer hulp aan InnovaTech (opstellen van technische dossiers, zoeken naar partners, hulp inzake intellectuele eigendom, communicatie...) teneinde een nieuw product op de markt te brengen om de transportkettingen van haar klanten te smeren opdat de flessen die het ontsmettingsmiddel bevatten, er beter zouden aan hechten. Een product dat op punt was gesteld in samenwerking met de UMONS en waarmee men veel minder water verbruikt, aangezien het product slechts af en toe op de ketting hoeft te worden gespoten.

Hoewel InnovaTech nog hulp aan Sopura heeft gegeven voor recentere projecten, werd die begeleiding steeds lichter naarmate de onderneming meer knowhow verwierf.

Rolix (in Eghezée) – Sjorbanden

Omdat hij eens een laddertje op de autosnelweg heeft verloren, beseft Frank Burnick heel goed hoe gevaarlijk een slecht vastgesjord voorwerp kan zijn. Hij is dan ook op zoek gegaan naar een innoverend bevestigingsprocedé voor zijn bestelwagens. Deze Naamse ondernemer is een enthousiaste doe-het-zelver en wilde eerst slechts een oplossing vinden voor zijn eigen problemen. Pas later mikte hij hoger en probeerde hij zijn product in de handel te brengen. Zo heeft hij de adviseurs van InnovaTech ontmoet, die hem volledig begeleid hebben en hem verwezen naar het Economisch Bureau van de Provincie Namen. Met de hulp van studiebureaus en gespecialiseerde organismen heeft hij een systeem ontworpen met een bagagedrager van aluminium voor op het dak, waarvan de zijstijlen voorzien zijn van haspels voor sjorbanden. Die haspels zijn verplaatsbaar en hebben een oprolhandgreep om de banden rond de te vervoeren voorwerpen aan te spannen. “Het Roll&Fix-systeem voor sjorbanden is niet alleen veilig, maar vervoerders kunnen er heel gemakkelijk hun materieel mee bevestigen en dus tijd winnen”, legt de baas uit, die met buitenlandse fabrikanten samenwerkt voor de productie van de verschillende componenten, die dan in België worden geassembleerd. Maar het moeilijkste moet nog gebeuren: er een klantenkring voor opbouwen...

Ideeën ontstaan uit een ontmoeting of een wet

Waarom vloerstopcontacten? Omdat de kinderen al over de draden van het fonduetoestel zijn gestruikeld. Waarom slaperigheidsdetectoren? Omdat bestuurders in slaap kunnen vallen achter het stuur van hun voertuig. Waarom een robot om het gras te maaien of de ruiten te kuisen? Omdat het gebeurt dat men lichamelijk niet meer in staat is om sommige klussen uit te voeren… Voor Alain Préat, mededirecteur van Apkiosk, een firma die gespecialiseerd is in het ontwikkelen van interactieve zuilen, ontstaat een goed idee dikwijls uit een behoefte of een ontmoeting.

“Mijn eerste innovatie was een multimediaal gastenboek”, legt deze ondernemer uit, die pas 21 jaar was en een graduaat informatica voltooide bij de Aalmoezeniers van de Arbeid (ISAT) in Charleroi, toen hij op het idee kwam zijn broer voor diens huwelijk een toestel cadeau te doen. “Ik wilde dat hij gemakkelijk al zijn herinneringen aan die gebeurtenis zou kunnen terugvinden; daarvoor ontwierp ik een interactieve zuil met een machine en een aanraakscherm. Op de huwelijksdag kon elke genodigde er een tekst, foto’s en video’s op zetten. Toen hij op huwelijksreis vertrok, kon mijn broer alles onmiddellijk meenemen op een gewone USB-stick.”

Het was dus op basis van dat product, dat hij wel degelijk heeft ontwikkeld en gecommercialiseerd, dat Alain Préat de ondernemerswereld binnenstapte. Nadat hij zijn firma Apresoft had opgericht, fusioneerde hij eind 2013 met de ACM Group, om zijn kennis van software op maat uit te breiden met het beheersen van staal en inox. Vandaag verkoopt Apkiosk interactieve voorwerpen op maat aan verscheidene beroepssectoren, zoals het bouwbedrijf, de industrie en de scholen. De firma heeft haar productiewerkplaatsen in Tubize, terwijl de informatica en de ontwikkeling in Nijvel verankerd zijn.

Zuilen voor bouwplaatsen en scholen

“Een ander element dat innovatie bevordert, is de komst van nieuwe wetten,” legt Alain Préat uit. “Sinds 2014 eist de wet dat arbeiders op bouwplaatsen van meer dan € 800.000 worden geïdentificeerd en geregistreerd zodra ze op de site komen. De RSZ heeft daarvoor natuurlijk een onlinesysteem ingevoerd, maar er ontbrak een instrument om die controle in reële tijd uit te voeren. Wij hebben dus verbonden prikzuilen ontworpen, die later nog in veel andere versies zijn uitgevoerd.”

Een ander voorbeeld? Om te voldoen aan een wetgeving op de controle van de uitgaven in scholen en de stroom van baar geld te verminderen, heeft de ondernemer in 2006 een interactieve zuil ontworpen voor een school in Ciney. Eind 2014 kwamen er veel gelijkaardige aanvragen vanwege andere scholen. Vandaag zijn er in Wallonië 52 scholen die zo’n zuil hebben, waarmee de kinderen heel zichtbaar hun betalingen kunnen doen, terwijl de ouders de uitgaven kunnen controleren en hun kaarten weer opladen via een internetplatform.

Een idee zou echter waardeloos zijn, als het niet gevolgd werd door een grondig onderzoek van het terrein dat men wil betreden. Reeds voor zijn gastenboek was Alain Préat bij de adviseurs van InnovaTech geweest. “Ze hebben eerst gekeken of er concurrentie was, dan hebben ze onderzocht of ik niet alleen de nodige financiële middelen had, maar ook de commerciële en technische krachten om het project op te starten. Wanneer je bij hen komt, word je onmiddellijk in innovatiemodus gezet. Daar kun je enkel maar door gestimuleerd worden!”