- Dossier
Door Christian Sonon
LET IEDEREEN OP ZIJN LIJN !
In het Riveo-centrum, aan de oever van de Ourthe, loopt de natuur onvermijdelijk langs het water en de kennis van de waterwereld. Het is de ideale plaats om te leren vissen ...
© D. Crickillion
In Hotton biedt het ‘Centre d’interprétation de la rivière’ (Centrum om de rivier te leren kennen) de bezoekers de gelegenheid om een duik te nemen in de wereld van het water en om kennis te maken met de vele vissoorten die in de Ourthe leven en die in een twintigtal aquariums worden voorgesteld. Er werd ook een 12 meter lange rivierarm nagebouwd, die in bekkens is onderverdeeld, waarin forellen, snoeken en andere witte vissen kunnen worden bekeken vanuit een half ondergronds gebouw. Maar Riveo verlaat bovendien de platgetreden paden om de liefhebbers de kans te geven om nog dichter bij het water te komen en er de rivier en haar biodiversiteit te ontdekken met een vislijn in de hand. Leren door onderdompeling. Wees gerust : u hoeft niet in het water te springen …
“Vissen is een manier om de fauna en de flora op een andere wijze te leren kennen, om de rivier op een ludieke wijze te bekijken en om zich alleen, met het gezin of in groep, te ontspannen”, vertelt Valérie Renard, de directrice van Riveo.
Voor jongere en minder jonge personen, individueel of in groep, organiseert het centrum lessen in vissen met de vlieg, met aas en vissen op roofvissen (snoeken). Geroutineerde vissers die graag een andere techniek zouden leren, sluiten zich soms ook aan bij de groep. Riveo zorgt voor de omkadering door ervaren vissers en levert het materieel. Het kader hangt af van de gekozen activiteit.
“Vissen met aas, dat ideaal is voor beginners, gebeurt hoofdzakelijk op het eiland Oneux, een zes hectare grote weide in het centrum van Hotton, tussen de Ourthe en de waterloop van de molen. Vissen op roofvissen doet men, op ‘float tubes’ of vanuit een kajak, op het meer van Nisramont, boven La Roche-en-Ardenne. Om te vissen met de vlieg, ten slotte, gaan we de Ourthe op, te La Roche, Houffalize of Durbuy, waar er visplaatsen werden aangelegd.”
Riveo verlaat bovendien de platgetreden paden om de liefhebbers de kans te geven om nog dichter bij het water te komen en er de rivier en haar biodiversiteit te ontdekken met een vislijn in de hand.
Twee dagen op vis-trektocht
Het centrum om de rivier te leren kennen biedt ook een eendaagse formule om te leren vissen. Nadat ze met de verschillende vissoorten kennis hebben gemaakt in de aquariums, trekken de deelnemers botten aan en gaan, gewapend met een net, insectenlarven zoeken. Naargelang de aard daarvan, kan men de kwaliteit van het water beoordelen. De namiddag beginnen ze met een les in vissen met aas. Dat is een heel ontspannende moment voor gezinnen en een ideale didactische dag voor scholen.
“We bieden ook een vis-trektocht van twee dagen aan onder leiding van een gids en met overnachting in een hotel”, vervolgt de directrice. “Die activiteit vindt plaats op de site van de Hérou, tussen La Roche en Houffalize – die erkend is als uitzonderlijk Waals erfgoed (nvdr) – waar de Ourthe sublieme meanders maakt. Het is een combinatie van vissen op forel in het water, met waders en lieslaarzen, en een trektocht door de bossen.”
Voor wiens belangstelling niet enkel uitgaat naar vissen, organiseert Riveo ten slotte een drie uur durende wandeling (van 5 kilometer), om te zoeken naar de bevers die de oevers van de Ourthe bevolken. Onder leiding van een gids kunnen de deelnemers kennismaken met de indrukwekkende dammen die door de bevers worden gemaakt en met de hutten waarin ze schuilen.
“BIJ TOUTATIS ! ”, DE RIVIERTENTOONSTELLING
De Griekse mythologie leert ons dat Tethys de moeder is van de riviergoden en de oceaniden, van de Murray (Oceanië), de Amazone (Zuid-Amerika), de Nijl (Afrika), de Mekong (Azië) en de Yukon (Noord-Amerika) … en van de Ourthe.
En het is juist omdat die een beetje de afspiegeling zijn van ons riviertje en sommige identieke of vergelijkbare soorten bevatten, dat Riveo de tentoonstelling “Bij Toutatis” heeft gemaakt, die de bezoekers naar de oevers van die “Big 5” brengt. Het doel van de reis? Kennismaken met de fauna en de flora van die mythische stromen en hun oevers, maar ook met de gewoonten en de legenden die in hun bedding schuilen. Met een interactief paspoort dat hun toegang verleent tot digitale animaties, steken de bezoekers de oceanen over, ontdekken ze fabelachtige dieren, grappige anekdotes, verrassende vistechnieken en spannende verhalen, en tegelijk gaan ze beseffen dat die rivieren ook milieuproblemen kennen.
“COSMOS, DE ODYSSEE VAN DE ZALM UIT DE MAAS”
© K. Spruit
CoSMos verwijst naar de Odyssee van Homeros en meer bepaald naar de tocht die een groot reiziger zoals Odysseus ondernam, naar de gevaren waaraan hij, zowel te land als ter zee, het hoofd moest bieden en aan wat hem er uiteindelijk toe aanzette om naar zijn geboorteland terug te keren. Dat zal echter niet de bewondering wekken van de zalm uit de Maas, voor wie dergelijke trektocht al duizenden jaren dagelijkse kost was, maar die in 1935 uit onze rivieren verdween. De oorzaak daarvan lag bij de vervuiling van de rivieren en de bouw van de stuwdammen. Hoewel de mens die nog niet helemaal weer uiteen heeft gehaald, zoals Penelope dat ’s nachts deed met haar weefwerk, heeft hij toch al veel goedgemaakt door kunstmatig honderdduizenden pootvissen te kweken en ze uit te zetten in onze rivieren.
Om het grote publiek te informeren over de terugkeer van de Atlantische zalm in het Maasbekken, werd er in Erezée (Hotton) een beschermingscentrum voor de Maaszalm opgericht en werd er een boeiend didactisch en toeristisch traject ontworpen over de geschiedenis en de odyssee van die vis.
Dankzij de eenvoudige taal en de mooie en moderne vormgeving wil “CoSMos, de Odyssee van de zalm” – zo heet het centrum waar de rondleidingen door de VZW Riveo worden gegeven – iedereen bereiken, maar enkel op afspraak. Op een reusachtig didactisch bord staan de voornaamste plaatsen waar de soort in de Maas voorkwam, alsook de migratietrajecten vanuit de Ardense rivieren naar de ... Faeröereiland en naar Groenland. Vanuit een observatiegang kan men in een aquarium levende zalmen in verschillende stadia van hun ontwikkeling observeren. Bovendien toont een film de activiteiten van het beschermingscentrum, van het kweken van de zalm tot het uitzetten ervan in onze rivieren.
Er werd ook een 12 meter lange rivierarm nagebouwd waarin forellen, snoeken en andere witte vissen kunnen worden bekeken vanuit een half ondergronds gebouw.
Riveo
Rue Haute 4
B-6990 Hotton
+32 (0) 84 41 35 71