- Dossier
Door Florence Thibaut, Gilles Bechet et Christian Sonon
NAAR DE WERELDTOP
Lucht- en ruimtevaart, biowetenschappen, vervoer en logistiek, voedingsmiddelenindustrie, nanotechnologie, groene chemie, duurzame materialen ... Veel uit de Waalse economie ontstane bedrijven – hoofdzakelijk KMO’s – in die sectoren hebben internationale faam verworven en zijn zelfs opgeklommen tot wereldleiders. Ons magazine is op bezoek uitgetrokken. Welkom aan boord !
“ Onze bedrijven hebben het buitenland broodnodig ”
Pascale Delcomminette, CEO van Awex
Waalse bedrijven die wereldwijd toonaangevend zijn?
Dat er zich veel in het buitenland onderscheiden, is met name te danken aan de hulp die ze krijgen van het Agence wallonne à l’Exportation et aux Investissements étrangers (Awex). Pascale Delcomminette, de onvermoeibare CEO van het Awex, vertelt ons meer over deze waardevolle ondersteuning.
Wat zijn de belangrijkste doelen die het Awex nastreeft ?
Die zijn nog hetzelfde als in 1998, namelijk het verhogen van het bedrag aan structurerende buitenlandse investeringen in de regio, het uitbreiden van het aantal exporterende Waalse mkb-bedrijven, het vergroten van de zichtbaarheid van Wallonië en het sectoraal en geografisch diversifiëren van de export. Onze bedrijven richten zich namelijk nog sterk op de Europese markten in de nabije omgeving. Wij moeten ze helpen om hun ambities verder te laten reiken. Administratieve vereenvoudiging is daar als horizontaal doel bijgekomen. We willen het onze bedrijven absoluut gemakkelijker maken, zodat ze zich op hun corebusiness en de groei van hun activiteiten kunnen concentreren.
Hoe kijkt u naar de ontwikkeling van het Waals Gewest sinds u vijf jaar geleden begon ?
De omzet van de export is sterk gestegen. Alleen al tussen 2017 en 2019 was de groei gemiddeld 9,4 %. De groei van de standaardvergelijkingsgroep (die met name uit de buurlanden bestaat) ligt rond de 4,5 %. Wallonië wint marktaandeel op zijn buren. In 2010 vond 20 % van de export buiten de Europese Unie plaats. In 2019 was dit cijfer gestegen tot 28,4 %. Onze bedrijven zoeken het steeds verderop, daar waar de toegevoegde waarde en het groeipotentieel zitten. We gaan de goede kant op, maar we mogen geen terrein verliezen. Tegenwoordig behalen de bedrijven gemiddeld 70 % van hun omzet in het buitenland, wat boven het Europese gemiddelde ligt. Onze bedrijven hebben het buitenland broodnodig. Het Waals Gewest telt ook sterke buitenlandse investeerders, zoals AGC Glass Europe en bedrijven die actief zijn op het gebied van life sciences. We moeten gebruikmaken van die ondernemingen om ecosystemen op te bouwen die goed kunnen exporteren.
Verschillende toonaangevende Waalse bedrijven onderscheiden zich in hightechsectoren, zoals digitale technologieën, biotechnologie en afvalbeheer. Welke sectoren houdt u vooral in de gaten ?
Onze benadering is universeel. We houden alle sectoren in de gaten, maar ons werk is grotendeels gericht op de zes sectoren van de concurrentieclusters, waaronder de gebieden die u net noemde. We hebben technologische niches zien ontstaan, of het nu gaat om milieutechnologie, biotechnologie of digitale technologieën. Het Waals Gewest maakt nu deel uit van grootschalige internationale programma’s. Crisis of niet, in Wallonië zijn wereldwijd toonaangevende bedrijven gevestigd.
U hebt tal van acties uitgevoerd in het kader van het Marshallplan. Hoe heeft dit plan bijgedragen om de Waalse economie te stimuleren ?
De grote verdienste ervan is dat het vijftien jaar geleden de aanzet heeft gegeven tot een strategie die gericht is op intelligente specialisatie rond innovatiesectoren. Dat heeft echt resultaten opgeleverd en dankzij vruchtbare contacten tussen onderzoek, onderwijs en industrie is hierdoor een sterk ecosysteem ontstaan. Het plan heeft geleid tot de zes concurrentieclusters, waarvan het succes internationaal wordt bevestigd. In 2006 waren deze clusters namelijk goed voor 59 % van de export, terwijl dat percentage nu is gestegen tot 75 %. De intelligente-
specialisatiestrategie heeft onlangs een dynamisch vervolg gekregen dankzij de vijf horizontale gebieden voor strategische innovatie die de Waalse Regering in oktober heeft vastgesteld (1).
Er bestaan allerlei vormen van ontwikkelings- en groeisteun. Zijn de verschillende regelingen over het algemeen bekend bij de bedrijven ?
Samen met de Waalse overheid (SPW), Sowalfin, de SRIW en het Agence du Numérique werken we echt aan onderlinge afstemming en toegankelijkheid. We zijn ons er allemaal van bewust hoe belangrijk de noodzaak van samenhang is. Maar we kunnen zeker nog een stap verder gaan. Dit aspect wordt met name meegenomen in het initiatief Get up Wallonia. Het begeleidingsaanbod is er. Er zijn tal van steunregelingen op het gebied van onderzoek, innovatie, investeringen, export enzovoort. Om ervoor te zorgen dat die goed worden benut, moeten er privé-initiatieven volgen.
Op welke manier moesten uw medewerkers zich aan de coronacrisis aanpassen ?
Van de ene op de andere dag werd ons actieprogramma voor 90 % in de war gebracht. Onze teams moesten al hun flexibiliteit uit de kast halen. De acties werden uitgesteld, gevirtualiseerd of geannuleerd. Onze economische adviseurs, die in 92 landen aanwezig zijn, stonden meer dan ooit dicht bij de bedrijven. Met hun praktijkkennis hielpen ze hen om met noodsituaties om te gaan en de commerciële vlam brandend te houden.
Wat zijn uw verwachtingen voor 2021 ?
Hoewel de eerste maanden van het jaar waarschijnlijk heel druk worden, hebben we 180 acties gepland en hopen we op een ambitieus programma om bedrijven perspectieven te bieden. Sommige evenementen zullen wellicht virtueel plaatsvinden. Daar zijn we op voorbereid. Het buitenland moet op de radar blijven bij onze bedrijven. We gaan ook door met het transformatieproject dat twee jaar geleden in gang is gezet. Het Awex zal over enkele maanden in een andere omgeving opereren. We gaan met name onze sectorale expertise ontwikkelen om bedrijven beter te helpen, onze logistieke expertise voor de organisatie van beurzen versterken, nieuwe soorten ondersteuningsdiensten uitrollen en nieuwe IT-tools voor een beter kennisbeheer toepassen. Het is een ingewikkeld project, waar we samen aan bouwen, maar het is mooi en erg inspirerend !
IN CIJFERS
+5,6% gemiddelde groei per jaar tussen 1996 en 2019
+13,1 % groei van de Waalse export in 2019
+67,1 % groei van de export naar Noord-Amerika
40,8 % aandeel van de chemische en farmaceutische industrie
(1) Circulaire materialen, innovaties voor een betere gezondheid, innovaties voor flexibele en veilige ontwerp- en productiemethoden, duurzame energiesystemen en woonomstandigheden, voedselvoorzieningsketens van de toekomst en innovatief milieubeheer.