Tot 11 november prijken er in het park en de tuinen van het Domein van Seneffe een dertigtal beelden van Félix Roulin. De perfecte gelegenheid om het monumentale werk te (her)ontdekken van deze beeldhouwer uit Dinant met een passie voor brons, die zijn beelden zelf giet in zijn boerderij in Biesmerée.

© N. Arias-Arena

De gebeeldhouwde deuren van het Mac’s in de Grand Hornu behoren tot zijn bekendste werken, maar ook ‘L’Arche du Millénaire’ voor het gemeentehuis van Andenne, de beelden op de place Pierre de Coubertin in Louvain-la-Neuve en ‘Les Ages de l’Humanité’ bij het Hôpital Marie Curie in Lodelinsart, een enorm, piramidevormig werk waarin de kunstenaar steen, brons, ijzer, roestvrijstaal en zeldzame metalen als titanium met elkaar combineert, zijn van zijn hand.

Hoewel Félix Roulin zich op alle terreinen en met alle materialen op zijn gemak voelt, gaat zijn voorkeur toch uit naar brons. Dat materiaal staat dan ook centraal in zijn werk: menselijke vormen, gevangen in cortenstaal of inox. De beelden krijgen vaak de vorm van een zuil of boog, zelfs een deur. Gezichten, handen, voeten, vrouwelijke vormen zitten erin opgesloten en proberen te ontsnappen. Verstijfd maar in volle beweging.

De beheerders van het Domein van Seneffe deden dit jaar een beroep op deze kunstenaar, die een ‘spoor’ heeft nagelaten op tal van locaties in België en zelfs in het buitenland, en die op 87-jarige leeftijd onvermoeid blijft voortwerken in zijn atelier in Biesmerée (Mettet). Sinds 2005 opent het domein zijn park en tuinen voor verschillende kunstenaars, die het ene jaar een thema krijgen waarmee ze samen aan de slag kunnen, en het andere jaar een persoonlijke tentoonstelling in een open ruimte. Dit initiatief is inmiddels niet meer weg te denken voor al wie van hedendaagse en actuele kunst houdt (denk maar aan de openluchttentoonstelling met enorme foto’s in het kader van de festiviteiten van Bergen 2015). Nu is Félix Roulin dus aan de beurt, van wie op het domein tot 11 november een dertigtal beelden kunnen worden bewonderd (toegang gratis).

Van de rode schoenen tot de laarzen van t’Serclaes

‘Ik was net op zoek naar een bijzonder kader voor mijn beelden, die steeds groter worden. Mijn oog was al op verschillende erfgoedlocaties gevallen, en hier in Seneffe deed de gelegenheid zich voor’, vertelt de kunstenaar, die afkomstig is uit Dinant. Het is een schitterende locatie. De 18^de-eeuwse architectuur verleent het geheel een interessante structuur. Als je monumentale kunst maakt, dan is het verband met de architectuur essentieel. Ik hou bijzonder veel van de ‘Cour d’honneur’ waarlangs de mensen binnenkomen. Ik heb er dan ook voor gekozen om daar mijn nieuwste werken te plaatsen, naast een aantal oudere exemplaren’.

Hoofdzakelijk zuilen, met personages die gevangen zitten uiteraard, maar hoe recenter zijn werk, des te groter de zichtbare fragmenten worden. De zuilen gaan open, de lichamen bevrijden zich ruw en de verbeelding krijgt vrij spel. Op die manier kan het publiek de chronologie van zijn werk volgen. De periodes van Félix Roulin.

In het midden van de binnenplaats trekt één werk de aandacht: ‘Souliers rouges’ geïnspireerd op het sprookje van Andersen. Het gaat om de vergroting van een klein beeld, waarin de voeten van het meisje een normale grootte hebben, terwijl haar schoenen in miniatuur zijn afgebeeld. Hier hebben de schoenen normale afmetingen, en zijn de voeten vergroot. Het beeld heeft een tegenhanger in de ‘Laarzen van ‘t ’Serclaes’, die vanaf het place de Tilly, waarvan deze 16de-eeuwse heer afkomstig was, naar een van de tuinen van het domein wandelden.

© R.Rouer

Werken die een verhaal vertellen

Achter het kasteel ligt het 22 hectare grote park dat uitnodigt tot wandelen en uit grasperken, lanen, hagen en waterpartijen bestaat. Elk jaar weer is het voor de kunstenaars een hele uitdaging om met die bijzonder gevarieerde natuurvormen te werken. Zoals deze structuur van brons en inox voor de grote vijver, of het portaal ‘Génération’, dat een blik biedt op een imposante tuinbed. ‘Ik probeer mijn beelden op een coherente manier te plaatsen’, vertelt de kunstenaar die, en dat is uitzonderlijk, zijn beelden zelf thuis in zijn gieterij maakt. ‘Ik ben met name dol op de groene vierkanten, en heb me daarmee een beetje meer laten gaan’.

Geprikkeld? Achter de hagen die de ‘Jardin des trois terrasses’ in ruiten verdelen, stelde de beeldhouwer zijn oudste beelden tentoon, die grotendeels dateren uit de jaren 80 en 90. Ook hier worden lichamen tegenover materie geplaatst. Maar ze zijn vrij. Of toch niet helemaal, want de arm van Icarus – alles wat er van de waaghals overblijft – zit nog steeds vast aan de vleugel die hem meenam in zijn val. In een ander groen blokje is het precies een stuk arm dat de amazone mist, druk bezig een boog te spannen. Een puzzel? Ja, die van de fantasie van de kunstenaar. ‘Deze werken vertellen een verhaal. Ik ben gefascineerd door de oudheid, legendes, sprookjes, … Tijdens het creatieve proces besteed ik steeds meer aandacht aan de verbeelding. Wat vertelt het beeld, wat wil ik dat het vertelt?”.

Aanraken is begrijpen

Sceptisch? Aarzel niet de beelden aan te raken, de vormen te strelen. Volgens de kunstenaar moet je een beeld aanraken om het echt te begrijpen. ‘Dat is toch normaal! De beeldhouwkunst is een kunstvorm die alle zintuigen aanspreekt. We leven in een tijdperk waarin bijzonder veel aandacht uitgaat naar het beeld (via televisie- en computerschermen), terwijl heel wat andere sensaties verwaarloosd worden: het ruwe, gladde, koude, warme, zware, lichte, vochtige, … Dat kan een afbeelding niet bieden, maar een beeldhouwwerk wel. Beelden brengen die sensaties aan, gebruiken en communiceren ze’.

Aldus Hephaistos in zijn smidse.

+32 (0)64 55 69 13

www.chateaudeseneffe.be

Een volledig kunstenaar

Félix Roulin werd in 1931 geboren in Dinant, waarvoor hij het monument van Adolphe Sax met vrouwen en saxofoons, opgesloten in de materie, maakte. Hij is de waardige erfgenaam van de Dinantse dynastieën van koperbewerkers. Werd zijn roeping beïnvloed door de harde rotsen die boven de Maas uitsteken? De jonge beeldhouwer is al bijzonder productief en wordt aangetrokken door alle mogelijke materialen. Hij volgt een opleiding aan de Ecole des métiers d’art in Maredsous, waar hij vervolgens ook lesgeeft, voor hij docent metaalkunst en later ook beeldhouwkunst wordt aan het Institut supérieur d’Architecture et d’Art décoratif de La Cambre, in Brussel. In 1961 krijgt hij de Prix du Musée Rodin op de Biennale de sculpture de Paris. Vervolgens begint hij ongeveer overal in België tentoon te stellen, maar ook in Parijs, Sao Paulo, enz.

Zijn werk wordt gekenmerkt door monumentale beelden die een plaats hebben verworven in tal van openbare ruimtes, de stad of de natuur. De creaties van deze volledige kunstenaar – want hij is ook bedreven in de edelsmeedkunst – ontstaan met een paar trekken op papier en krijgen hun definitieve vorm in zijn gieterij in Biesmerée. Daar, in de rust van een gerenoveerde boerderij, blijft hij nieuwe beelden maken en geeft hij zijn passie door aan jonge beeldhouwers.

De gebeeldhouwde deuren van het Mac’s in de Grand Hornu behoren tot zijn bekendste werken, maar ook ‘L’Arche du Millénaire’ voor het gemeentehuis van Andenne, de beelden op de place Pierre de Coubertin in Louvain-la-Neuve en ‘Les Ages de l’Humanité’ bij het Hôpital Marie Curie in Lodelinsart, een enorm, piramidevormig werk waarin de kunstenaar steen, brons, ijzer, roestvrijstaal en zeldzame metalen als titanium met elkaar combineert, zijn van zijn hand.

Hoewel Félix Roulin zich op alle terreinen en met alle materialen op zijn gemak voelt, gaat zijn voorkeur toch uit naar brons. Dat materiaal staat dan ook centraal in zijn werk: menselijke vormen, gevangen in cortenstaal of inox. De beelden krijgen vaak de vorm van een zuil of boog, zelfs een deur. Gezichten, handen, voeten, vrouwelijke vormen zitten erin opgesloten en proberen te ontsnappen. Verstijfd maar in volle beweging.

De beheerders van het Domein van Seneffe deden dit jaar een beroep op deze kunstenaar, die een ‘spoor’ heeft nagelaten op tal van locaties in België en zelfs in het buitenland, en die op 87-jarige leeftijd onvermoeid blijft voortwerken in zijn atelier in Biesmerée (Mettet). Sinds 2005 opent het domein zijn park en tuinen voor verschillende kunstenaars, die het ene jaar een thema krijgen waarmee ze samen aan de slag kunnen, en het andere jaar een persoonlijke tentoonstelling in een open ruimte. Dit initiatief is inmiddels niet meer weg te denken voor al wie van hedendaagse en actuele kunst houdt (denk maar aan de openluchttentoonstelling met enorme foto’s in het kader van de festiviteiten van Bergen 2015). Nu is Félix Roulin dus aan de beurt, van wie op het domein tot 11 november een dertigtal beelden kunnen worden bewonderd (toegang gratis).

Van de rode schoenen tot de laarzen van t’Serclaes

‘Ik was net op zoek naar een bijzonder kader voor mijn beelden, die steeds groter worden. Mijn oog was al op verschillende erfgoedlocaties gevallen, en hier in Seneffe deed de gelegenheid zich voor’, vertelt de kunstenaar, die afkomstig is uit Dinant. Het is een schitterende locatie. De 18^de-eeuwse architectuur verleent het geheel een interessante structuur. Als je monumentale kunst maakt, dan is het verband met de architectuur essentieel. Ik hou bijzonder veel van de ‘Cour d’honneur’ waarlangs de mensen binnenkomen. Ik heb er dan ook voor gekozen om daar mijn nieuwste werken te plaatsen, naast een aantal oudere exemplaren’.

Hoofdzakelijk zuilen, met personages die gevangen zitten uiteraard, maar hoe recenter zijn werk, des te groter de zichtbare fragmenten worden. De zuilen gaan open, de lichamen bevrijden zich ruw en de verbeelding krijgt vrij spel. Op die manier kan het publiek de chronologie van zijn werk volgen. De periodes van Félix Roulin.

In het midden van de binnenplaats trekt één werk de aandacht: ‘Souliers rouges’ geïnspireerd op het sprookje van Andersen. Het gaat om de vergroting van een klein beeld, waarin de voeten van het meisje een normale grootte hebben, terwijl haar schoenen in miniatuur zijn afgebeeld. Hier hebben de schoenen normale afmetingen, en zijn de voeten vergroot. Het beeld heeft een tegenhanger in de ‘Laarzen van ‘t ’Serclaes’, die vanaf het place de Tilly, waarvan deze 16de-eeuwse heer afkomstig was, naar een van de tuinen van het domein wandelden.