- Dossier
Door Christian Sonon
een maatschappelijke aanpak
In Namen wordt de overgang transversaal aangepakt om de acties en projecten in één dienst onder te brengen en er zo meer efficiëntie en zichtbaarheid aan te geven. Een model op basis van burgerparticipatie.
Zoals de tragische gebeurtenissen van juli er ons aan hebben herinnerd, is de ecologische overgang, als reactie op de klimaatverandering, een van de grootste uitdagingen van onze eeuw. De overheid moet in de tijd op duurzaamheid inzetten door transversaal te handelen. Daarom heeft het Naamse stadsbestuur in 2018 besloten een schepenambt voor ecologische overgang te creëren.
“We moeten alleszins onze leefomgeving, onze manieren van reizen, consumeren en eten aanpassen. Als we niets veranderen, gaan we regelrecht de vernieling in”, bevestigt men van de kant van het nieuwe kabinet. Terwijl die materies vóór de creatie van dit schepenambt werden behandeld door gespecialiseerde diensten en afdelingen (zo werd de meting van de luchtkwaliteit vroeger bijvoorbeeld beheerd door de dienst voor het wegennet) en er slechts één persoon halftijds ter beschikking stond voor het overgangsbeleid, kan de Stad nu rekenen op bijna zes voltijdse equivalenten om projecten in verband met die materie uit te voeren.
Lucht, klimaat en energie vergen een maatschappelijke aanpak
Als die krachtenbundeling tot een grotere bestuurlijke doelmatigheid leidt, zal ze ook leiden tot een betere herkenbaarheid van en tot meer begrip voor die acties bij de bevolking. Bewustmaking en participatie vormen de kern van de aanpak van de ecologische overgang. Dat is een van de doelstellingen van de nieuwe Lucht, Klimaat en Energiedienst (Service Air, Climat et Energie - S.A.C.É). Om het toekomstige Lucht-, Klimaat- en Energieplan voor 2030 (Plan Air, Climat, Energie à l’horizon 2030 - PACE 2030) te helpen opstellen, zal het College de mening vragen van een burgerpanel dat uit twintig inwoners van Namen bestaat. “Om zo dicht mogelijk bij het dagelijks leven te blijven van de mensen die als eersten met die veranderingen te maken krijgen, zal de leeftijdsgroep van 18 tot 35 jaar het meest vertegenwoordigd zijn.” In het najaar zal er een oproep worden gedaan om zich kandidaat te stellen. Voor de rekrutering en de leiding van de negen geplande werkgroepen zal de vzw Namur Ecoconso instaan. Het departement wil hand in hand werken met verschillende burgerinitiatieven die al bestaan, zoals de Naamse Energiekring (Ceinture Énergétique Namuroise - CEN), dat is de plaatselijke afdeling van de burgercoöperatie voor nuluitstoot, die de lokale productie van hernieuwbare wind, water en zonne-energie stimuleert.
Een nieuwe “duurzame wijk” in Jambes
Aangezien ruimtelijke ordening een van de hefbomen is van de ecologische overgang, werd de daarvoor bevoegde dienst nauw betrokken bij de nieuwe bestemming van het voormalige terrein van de Geniekazerne in Jambes. In maart werd dat voor een bedrag van
25,5 miljoen euro verkocht aan de Waalse vastgoedreus Thomas & Piron. Het project voorziet in het bouwen van 445 woningen op een oppervlakte van 8,7 hectare, dus met een kleinere woningdichtheid dan in een stedelijk kader gebruikelijk is. De wil is dat die wijk wordt ontwikkeld als een bewoond park. In het kader van die verkoopprocedure hebben we zeer specifieke eisen gesteld, die gebaseerd zijn op de vijfentwintig doelstellingen van de Waalse referentietekst voor duurzame wijken.
Lokale producenten steunen
Duurzame voeding is een ander thema waaraan de schepen sinds het begin van de legislatuur werkt. Ze stelde voor en maakte het mogelijk om een bezinningskader te creëren, namelijk de Duurzame Naamse Voedingsmiddelenindustrie (Conseil Agro-alimentaire Durable Namurois - CADNamurois), die bestaat uit zestien burgers uit de acht categorieën van het voedselsysteem, van producenten tot consumenten, met inbegrip van de verwerkers en de verkopers.
Binnen het kader van CADNamurois wil men plaatselijke producenten helpen om hun waren te verkopen, zodat ze er kunnen van leven en zodat duurzaam voedsel binnen eenieders bereik komt. Een van de partners op het terrein is de Naamse Voedingsmiddelenkring (Ceinture Alimentaire Namuroise - CAN), een structuur voor studie, bewustmaking, netwerking en ondersteuning van de belanghebbenden uit de sector.
“Een van onze activiteiten is het bestuderen van de verschillende ketens voor kaas, brood en groenten, om te komen tot een zo juist mogelijk evenwicht tussen vraag en aanbod”, zegt opdrachthoudster Geneviève Malherbe. Volgend jaar wil die kring een netwerk vormen om de zes stedelijke gemeenschapskeukens te bevoorraden met tuinbouwproducten voor 2500 maaltijden per dag !
Voedselautonomie omvat méér dan spectaculaire acties en bestaat ook uit kleine initiatieven die kunnen bijdragen tot een andere manier van produceren en consumeren. Dat is het geval met de operatie On a maraîché sur la terre (We kweekten groenten op eigen bodem), die zoekt naar stukken land die er doelloos bijliggen omdat de eigenaars geen zin, mogelijkheid of tijd hebben om ze te bewerken, en die dan worden aangeboden aan jonge tuiniers die op zoek zijn naar land om iets op te verbouwen.
Om Namen veerkrachtiger te maken op het gebied van voeding en energie, moeten we andere gewoonten en levenswijzen aankweken en iedereen daaraan doen meewerken.