Kunstenaars zijn kostbaar omdat ze ons een andere kijk op de wereld bieden en ons doen nadenken. De zes getalenteerde kunstenaars die we hier voorstellen, willen met hun kunst invloed uitoefenen op de in beroering verkerende wereld. Een beknopt overzicht van de artistieke stromingen in Wallonië en Brussel. 

ALIX TIHON, HARPIE GIRL

PROFIEL
Naam: Alix Tihon
Leeftijd: 30 jaar
Afkomst: Luik
Opleiding: apotheekster diëtiste en juweelontwerpster
Passie: oude juwelen

Toen Alix Tihon haar diploma van apotheekster en diëtiste op zak had, voelde ze dat er iets niet klopte. Ze geeft toe dat ze graag alleen werkt en tijdens de nacht: “vaste uren overdag en een loontrekkersstatuut konden me niet echt voldoening schenken”. Vindingrijk (of stoutmoedig) als ze was, voelde ze zich wat benauwd tussen doosjes aspirine en verlangde naar iets anders: een gamma toebehoren ontwerpen. Juwelen of leder? De juwelen halen de bovenhand. In september 2018 brengt Alix haar merk uit onder de naam Harpie, een Griekse godin (harpij), die half vrouw en half vogel was die zich in de mangareeksen gracieus en elegant verplaatst, maar die ook bliksemsnel kan aanvallen. “Dat ben jij ten voeten uit”, zei mijn broer, “je bent een doorzetster!”

Omdat ze het beu was (te dure) merkjuwelen te kopen, die bovendien vlug verslijten, besloot Alix te werken met verguld roestvrij staal. “Ik zocht materiaal dat niet zwart wordt, niet verkleurt en hypoallergeen is.” De helft van de tijd is ze apotheekster en de andere helft juweelontwerpster. Haar inspiratie haalt ze uit kunstboeken, uit museumcollecties en uit het juwelenkistje van haar grootmoeder. “In mijn jongste collectie zit een medaillonarmband die identiek is met die van mijn grootmoeder of met wat ik me daarvan herinner.”

Zodra de verkoopsite online komt, vliegen de juwelen de deur uit. Haar vriendinnen en de klanten van de apotheek zouden ervoor vechten. En de gebeurtenissen volgen elkaar op! Kledingwinkels zoeken contact met haar. Harpie verleidt zelfs Saint-Tropez en Beiroet. Tegenwoordig slaagt Alix er perfect in beide beroepen met elkaar te combineren en elk jaar twee originele collecties te designen, alsook driemaandelijkse capsulecollecties. Voor de eindejaarsfeesten brengt Harpie vier Grieks en Etruskisch geïnspireerde medaillons uit: een pegasus, een bewerkt kruis, een zonnemedaillon en een amulet met hiërogliefen. Of is het soms geen tijd voor geschenken?

www.harpie-collection.com

Cléo Totti, de verdraaiingskunstenaar 

PROFIEL
Naam: Cléo Totti
Leeftijd: 30 jaar
Afkomst: Bastenaken
Opleiding: scenografie/kunstpedagogie aan de Academie voor Schone Kunsten van Rome, master in de visuele en ruimtelijke kunst aan de School voor Grafisch Onderzoek in Brussel.
Passie: De veranderlijkheid van de soorten

Je hoeft slechts enkele seconden met Cléo Totti te praten om te beseffen dat ze een afkeer heeft van categorieën en dat je haar zou beledigen door haar op te sluiten in een of ander vakje. “Mijn werk is hybride en multidisciplinair. In de schilder‑ en beeldhouwkunst en in installaties zoekt het definitieve vormen naargelang de thematieken (en problematieken) van het project. Ik werk vanuit de gevoeligheid voor een materiaal. Wanneer ik in een winkel bijvoorbeeld een leidingpomp zie die me aanspreekt, dan beschouw ik die als een vorm of een voorwerp dat deel kan uitmaken van een toekomstige sculptuur”.

Cléo vindt haar inspiratie ook in het leven, in landschappen, in ontmoetingen. Mensen op straat trekken haar aan, wie ze ook zijn, zodra hun lichamelijke verschijning haar aanspreekt. Haar modellen behoren meestal tot gediscrimineerde sociale minderheden. Toen ze aan de Academie voor Schone Kunsten te Rome studeerde, heeft de antieke beeldhouwkunst haar sterk beïnvloed. Daar vond ze de inspiratie om met lichamen te werken. Een van haar doelstellingen is het verdraaien van de voorstelling van lichamen, die nu te veel gebonden is aan de opgelegde schoonheidscanons die door genderspecifieke vrouwenbladen worden gepromoot. “Voor mijn beeldhouwwerken neem ik afdrukken van lichaamsdelen en op basis van dat materiaal stel ik een fictie samen in mijn werk; de modellen zijn androgyn om de grenzen tussen de geslachten op te heffen.” Cléo zegt het niet, maar je voelt een soort opstandigheid bij haar, misschien tegen alles wat te star is of vakjes vormt en weinig plaats laat aan wat buitengewoon is of buiten de normen valt.

“Het begrip veranderlijkheid en hybridisch organisme dat mijn werkstukken zou kunnen beïnvloeden, ontleen ik aan de Amerikaanse filosofe Donna Haraway (Cyborg-manifest) en ik tracht die opvatting in mijn werk te integreren. De voorstelling van het lichaam is een steeds terugkerende gelegenheid om me uit te drukken. Ik kom op voor de veranderlijkheid van de kunst‑ en mensensoorten. Er zit in mijn werk iets van een sociale stellingname. Vrouw of man zijn betekent niet hetzelfde. Het zijn toestanden waaruit de door de samenleving bepaalde codes voortvloeien. In mijn werk heb ik belangstelling voor het herdefiniëren van de normen. Opnieuw codificeren, dat is uiterst moeilijk!”

https://cleototti.com

De onvoorspelbare garderobe van Justine God

PROFIEL
Naam: Justine God
Leeftijd: 34 jaar
Afkomst: Luik
Opleiding: Ingenieur, HEC bedrijfsmanagement
Passie: “Made in EU”

Na acht jaar “voor anderen” te hebben gewerkt in de modesector, verlangde Justine God ernaar eindelijk producten te ontwerpen die bij haar passen. “Merken werken op basis van trendbestekken, terwijl ik instinctief handel. Al leveren ze uitstekend werk, ik was niet echt tevreden en wilde hier en daar altijd een detail of een kleur veranderen.”

Maar er was meer: Justine koesterde het plan om in te gaan tegen de distributie van de grote merken, die massale hoeveelheden van hun kleren verkopen in hun merkboetieks en via hun onlinesites. “Ik wilde terugkeren naar de bron, werken met beperkte reeksen en mijn eigen distributiekanalen kiezen. Ik ben een adepte van multimerkenboetieks, die dikwijls worden gerund door zelfstandigen die met veel liefde hun gamma kiezen om zich van de massa te onderscheiden.”

Om de concurrentie aan te kunnen, legt Justine nog meer creativiteit aan de dag en richt ze het merk Imprevu op, dat bestaat uit artikelen waarmee vrouwen zich een zeldzame originele look kunnen aanmeten ... Dankzij haar ervaring met de textielsector heeft ze in Italië en Portugal kleine productie-ateliers kunnen vinden, waarmee ze nauw kan samenwerken. “Ik teken de modellen, kom met ideeën voor de pasvormen, stoffen en combinaties. Als de technici het met mij eens zijn, zorgen zij voor de afmetingen en de patroons. Ik wilde met een beperkt aantal “Made in Europe”-producten werken, om pollutie door eindeloze voorraden te vermijden”.  

De eerste collectie van Imprevu kwam uit in september 2016. Ondanks een distributienetwerk van een tachtigtal boetieks in België (2/3 in Wallonië en 1/3 in Vlaanderen), blijft het project toch kwetsbaar. “Ik bied zoveel mogelijk aantrekkelijke prijzen aan voor in Europa gefabriceerde beperkte reeksen. Maar het is moeilijk omdat ik het hoofd moet bieden aan die massaproducten.” Vanaf de zomer van 2020 zal het merk van Justine God ook in Frankrijk en Zwitserland worden verkocht.

www.imprevubelgium.com

Matthieu Litt, nam een duik in volle natuur

PROFIEL
Naam: Matthieu Litt
Leeftijd: 36 jaar
Afkomst: Luik
Opleiding: graficus
Passie: analoge fotografie

Onder de industriële plafonds van het Centrum voor Hedendaagse Kunst in de vroegere brouwerij Wiels, ontving fotograaf Matthieu Litt op 17 oktober laatstleden de Prix des Jeunes Artistes van het Parlement van de Federatie Wallonië-Brussel. De Luikenaar, die een grafische opleiding genoot, toonde bij die gelegenheid een reeks foto’s die hij in Noorwegen had gemaakt en die getuigen van het aangrijpende contrast dat huist in de tegelijk gewelddadige en sublieme natuur. “Drie weken lang heb ik volop in de natuur geleefd, in een kunstenaarsresidentie. Ik kon er, op mijn eentje en in stilte, dag en nacht aan mijn foto’s werken en opnieuw aansluiting vinden met de natuurlijke cycli die de mens niet meer kent omdat hij er zich van verwijderd heeft.”

Het werk van Matthieu is ook te vinden in een boek dat hij Tidal Horizon heeft genoemd en waarmee hij verwijst naar het getijde, dat ononderbroken op‑ en neergaat zonder menselijk ingrijpen, zoals een ritme dat de oren van de mensen niet meer bereikt. “Ik wilde de nadruk leggen op onze eindigheid, op ons korte bestaan en op de buitensporige impact daarvan op heel de planeet. Op enkele seconden zijn we erin geslaagd alles in de war te sturen!”

Matthieu zoekt naar “sporen van mensen” op plaatsen waar die niet zouden mogen zijn. In een schemerlicht met verschoten kleuren, zoals dat mogelijk is met analoge fotografie, toont hij ons toverachtige of verontrustende landschappen in een deemstering die deze van onze planeet kan zijn.

matthieulitt.com

Pierre Debatty en de wereldspiegels 

PROFIEL
Naam: Pierre Debatty
Leeftijd: 53 jaar
Afkomst: Charleroi
Opleiding: schilder
Passie: de natuur, die hem inspireert en waarvoor hij een gegronde vrees koestert

De beeldvorming van Pierre Debatty, een landschaps‑ en abstract schilder, staat al meer dan 30 jaar in het teken van de natuur. Een natuur die soms wordt beïnvloed door de mens, zoals dat het geval was voor zijn reusachtige werken die waren geïnspireerd door “het industriële Charleroi”. Maar een natuur die altijd door de mens wordt verstoord wanneer milieubekommernissen in de actualiteit komen.

Om zijn onrust te bezweren, schildert de kunstenaar dan de aarde, het vuur, de lucht en het water. Het uitspansel is woest, de wolken zwellen, de waterspiegels spreken, wit en blauw druipen van het doek ...  “De natuur zet me aan het dromen, ze geeft een bevrijding die ik niet vind in portretten of in abstracte meetkundige vormen. In mijn atelier te Corbais, in Waals-Brabant, voel ik me als een onbeweeglijke reiziger. Ik ben thuis en toch reis ik de wereld rond, dankzij de landschappen die ik me inbeeld. Ik wandel veel en dat brengt me op ideeën. Aan mijn schilderijen geef ik namen van plaatsen die ik toevallig in een atlas vond en dan beeld ik me in dat die plaatsen er uitzien zoals ik ze heb geschilderd. De milieucrisis treft me diep en zet me aan het zoeken. Maar zelfs wanneer het uitspansel woest en dreigend is, wil ik toch dat het picturaal zacht blijft, opdat het schilderij niet apocalyptisch zou worden”.

Tegenwoordig tekent Pierre Debatty evenveel als hij schildert en dat tekenen doet hij met inkt en pastelkleuren op grote vellen papier. Een lyrisch werk, dat zuiver uit de verbeelding komt, dat vloeiend en verdund is op de spiegeleffecten. Pierre Debatty, die in 2018 de publieksprijs op het Festival van Hedendaagse Kunst van Namen won, blijft trouw aan zichzelf. “Het is soms ingewikkeld omdat de tentoonstellingscommissarissen de aandacht willen vestigen op de nieuwe disciplines, zoals video’s, foto’s en installaties, wat ik begrijp. Maar ik ben schilder, ik beweer niet dat ik een vernieuwer ben, maar ik ben integer en probeer het verschil te maken met wat er vóór mij werd gedaan en ik vernieuw mezelf voortdurend, of het nu gaat om materiaal, dan wel om techniek of stijl.” In maart 2020 zal Pierre Debatty opnieuw een hoofdrolspeler zijn tijdens het Kunstenaarsparcours Chambres avec vues, dat wordt georganiseerd door de Stad Namen.

www.pierredebatty.be

Wauter Mannaert en de niet te vreten Tom de Perre

PROFIEL
Naam: Wauter Mannaert
Leeftijd: 40 jaar
Afkomst: een door Brussel geadopteerde Vlaming
Opleiding: maker van tekenromans
Passie: stedelijke moestuinen

Wauter Mannaert heeft het middel en de toon gevonden om ons te spreken over junkfood en de afgeleide producten van de voedingsnijverheid: een tekenroman en humor. Yasmina en de aardappeleters, die door Dargaud werd uitgegeven in het Nederlands en het Frans (Yasmina et les mangeurs de patates) en die in 2019 de laureaat werd van de Atomiumprijs - Willy Vandersteen, nodigt ons uit om onze voedingsgewoonten te veranderen, teneinde geen afgestompte zombies te worden. Een verhaal dat wordt gedragen door een 12-jarig meisje dat, om haar onder het werk gebukt gaande vader wat te troosten, voor hem heerlijke gerechten bereidt op basis van uit een gemeenschappelijke moestuin gehaalde verse groenten bereidt. Tot op een dag een gewetenloze industrieel, Tom de Perre, de stadstuin vernielt om er een fabriek voor genetisch gemanipuleerde aardappelen te bouwen. Maar o wee degene die van die besmette frieten eet!

In de vorm van een avontuurlijk en kleurrijk onderzoek geeft Wauter met zijn tekeningen uitdrukking aan de vragen die hij zelf heeft over landbouwethiek. “Ik ben geen zedenpreker en ik geef niemand lessen, maar het loont de moeite zich af te vragen waar ons dagelijks voedsel vandaan komt. Ik heb zelf niet alle antwoorden. Ik ben vegetariër en dat is de manier waarop ik in orde ben met mijn geweten.”

Yasmina, die schrik heeft voor zetmeelbesmetting, tracht de leerlingen van haar school te overtuigen van de weldaden van duurzame voeding. Het lijdt geen twijfel dat de jongeren die op straat betogen voor het klimaat, Wauter ervan overtuigd hebben dat er dringend actie nodig is. Waarom zouden we op school niet opnieuw kook‑ en tuinbouwles geven? En waarom zouden we geen hoogwaardige foodtrucks maken om de meest kwetsbare bevolkingsgroepen te leren hoe ze tegen een schappelijke prijs gezond kunnen eten? Dat is alleszins de oplossing die door de papa van Yasmina wordt aangedragen om uit zijn zombieleven verlost te worden!

www.wautermannaert.be