- Culture
Door Gilles Bechet
©Mabamiro
De Ferme du Biéreau in Louvain-la Neuve is een muziekcentrum voor Waals-Brabant en ver daarbuiten, en heeft net twee nieuwe zalen en een volledig gerenoveerde binnenplaats in gebruik genomen. Dankzij deze veelzijdige uitbreiding bevestigt de Ferme du Biéreau haar bijzondere status in het Franstalige cultuurlandschap.
Biéreau is met zijn oude 18e eeuwse boerderij, waarvan de oudste delen teruggaan tot de 12e eeuw, sinds meer dan 15 jaar de ontmoetingsplaats geworden voor alle muziekliefhebbers. De site ligt vlakbij het centrum van de universiteitscampus en verwelkomt zijn publiek dit najaar met twee nieuwe zalen en een volledig gerenoveerde binnenplaats. De twee afzonderlijk ontwikkelde projecten werden gelijktijdig uitgevoerd en dat heeft de nodige voordelen opgeleverd.
De binnenplaats, een geplaveide ruimte van 1200 m², bevond zich nog in de oorspronkelijke staat. De renovatie was dus zeker nodig. “We kunnen de binnenplaats het best vergelijken met een stadsplein. We willen er een gastvrije plek van maken, maar ook een plek die gebruikt kan worden voor evenementen”, zegt Gabriel Alloing, directeur. Men koos deze keer niet voor de ouderwetse manier van bestrating met “halsbrekende” straat-stenen, maar voor een eigentijdse bekleding met zeventig cortenstaal platen die uit silhouetten van muziekinstrumenten zijn gehouwen. Deze platen zijn niet alleen mooi om te zien, ze dienen ook als ondersteuning van een originele crowdfunding. De platen kunnen namelijk gesponsord worden door particulieren of bedrijven. Elke donateur, of in het Frans “articulteur”, kon een instrument kiezen dat op de plaat gegraveerd werd. Op de binnenplaats staat er trouwens een paneel met alle namen van de donateurs erop. De historische straatstenen worden gelukkig niet helemaal vergeten, ze worden nu gebruikt in de rand die de metalen platen omkadert.
Twee zalen in de oude stallen
De stallen waarin vroeger al evenementen werden georganiseerd, zijn nu uitgerust met twee zalen. Op de begane grond bevindt zich een ruimte met gewelfd plafond en onder de daken ligt een tweede, meer intieme ruimte die wordt gekenmerkt door een indrukwekkend 17e eeuws gebint. Deze multifunctionele ruimtes, die respectievelijk plaats bieden aan 180 en 60 personen, worden ook ter beschikking gesteld van het publiek voor evenementen, recepties, concerten, voorstellingen of dansfeesten. “Dit is het antwoord op een reële vraag van private, publieke en semipublieke ondernemingen of particulieren.” Dankzij de transformaties die van meet af aan in samenwerking met de technische teams zijn ontworpen, is het mogelijk om ruimte te besparen en tegelijkertijd het comfort van het publiek te verbeteren. In de onderste kamer, onder de emblematische bakstenen gewelven, blijven de prachtige voederbakken in blauwe hardsteen aanwezig, evenals de ruiven die de bedrading op een slimme manier verbergen.
Een crowdfundingcampagne
De twee renovatieprojecten werden uitgevoerd in samenwerking met de stad Ottignies-Louvain-la-Neuve en de UCL, met de steun van de provincie Waals-Brabant en het Waals Gewest. Op een totaal budget van 1,25 miljoen euro heeft de Ferme du Biéreau 250.000 euro uit eigen middelen en uit de crowdfundingcampagne bijgedragen. Een financiële draagkracht die wordt gevoed door een goed beheer, maar vooral door de unieke plaats die de Ferme du Biéreau inneemt in het Franstalige cultuurlandschap. “We worden erkend als culturele dienstverlener. Ongeveer 45 % van onze omzet is afkomstig uit subsidies, terwijl de resterende 55 % uit eigen vermogen wordt gehaald zoals ticketverkoop, zaalverhuur, de marge op coproductie van shows en sponsoring. Het is een systeem van gemengde economie in een KMO-dynamiek, maar dan wel met doelstellingen op het gebied van openbare dienstverlening en bijbehorende subsidies.”
Men koos deze keer niet voor de ouderwetse manier van bestrating met “halsbrekende” straatstenen, maar voor een eigentijdse bekleding met zeventig cortenstaal platen die uit silhouetten van muziekinstrumenten zijn gehouwen.
Tevens een coproductielocatie
Sommigen kennen de Ferme du Biéreau van de concerten in de grote schuur en het tien jaar partnerschap met “D6bels On Stage”. Maar de Ferme du Biéreau is meer dan dat. De oude boerderij produceert geluiden, ritmes en melodieën in al hun vormen. Afhankelijk van het project wordt het gebruikt om te creëren of voor opnames van optredens of uitzendingen. Bovendien wordt de Ferme du Biéreau gebruikt voor de coproductie van muziekshows. “Vlaanderen telt een tiental culturele spelers, wij zijn de enige Franstalige die dit soort activiteiten ontwikkelt.” Tot de meest recente creaties behoort NinaLisa, van Thomas Prédour, over de relatie tussen Nina Simone en haar dochter Lisa, of Peter en de Wolf, van Prokofjev, verteld door Alex Vizorek en live geïllustreerd door Karo Pauwels. “Natuurlijk werken we niet alleen, we zijn eerder een uitvoerend producent of lijnproducent zoals we dat zien in de filmwereld.”
© Samuel Szepetiuk
Gabriel Alloing, de directeur van de Ferme du Biéreau
Theater in het bloed
Gabriel Alloing werd geboren in Avignon, maar verhuisde op jonge leeftijd met zijn ouders naar Louvain-la-Neuve, meegesleept door de unieke sfeer die er in de universiteitsstad heerste. Hij zag de stad groeien terwijl hij er opgroeide. Hij studeerde voor burgerlijk ingenieur en toonde interesse voor theater, met name tijdens de Son-Corps-Voix workshops van Jean Mastin. Hij had zelfs toen al gebruik gemaakt van de stallen van de Ferme du Biéreau voor een experimentele versie van Ruy Blas waarbij hij aan een ruif hing. Achteraf gezien een bijzondere speling van het lot. Nadat hij was afgestudeerd, werkte hij twee jaar als ingenieur. Maar tijdens zijn missie in Thailand kwam zijn liefde voor theater weer naar boven. Hij besloot terug te keren naar België om zich in te schrijven aan het Koninklijk Conservatorium van Luik in de richting acteur-ontwerper. Zijn profiel wekte al snel interesse en hij kreeg verschillende voorstellen om een cultureel centrum te runnen. Hij wees ze allemaal af tot hij in 2008 werd gevraagd om de Ferme du Biéreau onder zijn hoede te nemen. “Dit project kwam op een interessant moment in mijn carrière en het was vooral een plek waar alles nog moest worden uitgevonden.” Twaalf jaar later is hij er nog steeds en zit zijn hoofd vol met projecten. Hij heeft een hekel aan routine en regels. “Zolang er nieuwe uitdagingen moeten worden ontwikkeld, blijf ik hier. Maar wanneer dat wegvalt, geef ik de fakkel liever door.”
Hij is een echte workaholic en heeft het podium nog zeker niet verlaten. Hij verdeelt zijn tijd tussen zijn werk als acteur, regisseur en auteur. "Ik moet gewoon kunnen creëren, dan pas voel ik me goed. Ik zou nooit een kantoorjob kunnen doen.” Hij ziet het ook als een onmisbare aanvulling op zijn culturele managementactiviteiten. “Om echt te kunnen begrijpen hoe het is om als kunstenaar aan de slag te zijn, is het altijd beter om er zelf ook één te zijn.”
Inhuldiging op 8 oktober
De Ferme du Biéreau is permanent in ontwikkeling en de renovatie is nog lang niet afgerond. Gabriel Alloing droomt van een uitbreiding en het openen van een foyer van 100 vierkante meter groot aan beide zijden van de parkeerplaats. “Het is de eerste ruimte die mensen zien als ze aankomen en het zou dus mooi zijn als we een hedendaagse architecturale parel zouden kunnen maken die perfect bij het geheel past.” Het hoofdgebouw van 800 m² zal nog gerenoveerd worden wanneer de middelen daarvoor beschikbaar zijn. De invulling ervan moet nog vastgelegd worden maar het is zeker dat het een combinatie zal zijn van horeca, opslag en repetitieruimte.
Voorlopig kunt u op 8 oktober de nieuwe ruimtes van de Biéreau ontdekken tijdens een vierdaags minifestival. Het programma blijft trouw aan zijn principes en draait om eclecticisme, met in het bijzonder de iconische “Gangsters d'Amour”, nu onder leiding van Philippe Résimont, en een akoestische siësta met “La Crapaude”, het vrouwelijke polyfone kwartet dat traditionele poëtische liederen uit Wallonië herinterpreteert en weer vanonder het stof haalt.