- La Route de la Bière
Door Alain Voisot
Na zijn « wine man show» Ni Dieux Ni maîtres, mais du rouge, besliste de sommelier om de kurk nog iets verder te duwen en een Belgisch nationaal monument aan te pakken. Zijn voorstelling «L’âge de la bière» zet onze veilige zekerheden en overtuigingen op de helling.
![]() |
Eric Boschman is volslagen onbekend bij conformisten, ontbreekt op de lijsten met ingewijden in de normen van het redelijke, maar intrigeert, irriteert, charmeert en provoceert het brave oude dametje België, dat niet wil dat er wordt gesnoten in haar zakdoekjes van fijne Brugse kant.
Deze duizendpoot weet als geen ander gebruik te maken van de verschillende communicatiekanalen en neemt een aparte plaats in de media in. Nadat hij in 1988 werd uitgeroepen tot beste Belgische sommelier, vervolgens een hele bibliotheek over koken, wijnen en andere geneugten bijeenschreef, ruilde hij de televisie in voor het podium met zijn voorstelling Ni Dieux Ni maîtres, mais du rouge. Nu heeft hij een nieuwe voorstelling klaar, en wel over hét Belgische nationale monument : bier. Dit culturele misdrijf, deze provocatie, dit verraad zal ongetwijfeld frontaal botsen met het legertje fervente aanhangers van de nationale drank. Als een bulldozer gaat hij in tegen de clichés over elke fase in het brouwproces, de stijve degustatierituelen, de vorm van de glazen, de etiketbieren, de overdreven marketing, … Kortom, mannen zullen niet meer weten waarom ze nog bier moeten drinken. Alles overgoten met de typische Belgische gezelligheid en aparte humor die kenmerkend is voor Boschman.
Bombardeer het hoofdkwartier !
Met zijn onvoorspelbare strategie, gebaseerd op improvisatie en anekdotes, plaatst Eric Boschman overal mijnen. Ga maar eens grasduinen op zijn website, waar je een aantal veelzeggende citaten vindt, die de beledigende en aanvallende toon zetten: « Bestaat Belgisch bier eigenlijk wel ? Ja, ik weet het wel, het is uitgeroepen tot werelderfgoed, retteketet, maar wat maakt dat schuim eigenlijk Belgisch ? Niets, het is een«knowhow», die eigenlijk niet altijd «knows how». Wanneer de grote producenten in het buitenland ’belgian style’ brouwen, dan proberen ze een model te reproduceren, een recept, maar hoe zit het met de ziel, het hart van het product ? Kunnen ze die ook imiteren? Het antwoord is doorgaans «ja». En dan proberen we onze waardigheid te behouden door er verontwaardigd op te wijzen dat het maar een imitatie is, al zijn die bieren in werkelijkheid vaak beter dan de lokale producten».
« L’âge de la bière »
Zo luidt de veelbelovende titel van deze voorstelling in wording. We stellen ons Eric Boschman voor op het podium terwijl hij het artillerievuur probeert te ontwijken om met getrokken sabel het sein voor de aanval te geven. Aan welke kant zal hij staan ? Jemappe, Fleurus of Waterloo ? Vast staat in ieder geval dat de aanval van de cavalerie wordt gevolgd door een algemeen offensief met de bajonet op het geweer. Bedoeling van die kruistocht ? Volgens onze sommelier, die de toekomst vast kan lezen in het brouwsel in de ketel, heeft de slechte marketing de brouwers verwijderd van hun wortels. Tijd om terug te keren naar de basis van de brouwkunst. Terug naar het tijdperk van het bier, weg met het spookbeeld van de fatale achteruitgang, tijd voor een radicale ommekeer!
Tijdens deze voorstelling van anderhalf uur worden drie bieren aangeboden : een geus, tripel en saison, zodat je dit beschaafde getier zonder kleerscheuren overleeft. Eric Boschman hoopt in Wallonië en Brussel te toeren, maar hij kan eender waar toeslaan. Blijf dus waakzaam. En ga zeker niet alleen kijken, je weet maar nooit ! Voor je het weet vraagt hij Gambrinus ons allemaal neer te bliksemen…
DE «Finest Craft Beer Selection », by John Martin
Deze metafoor over de voorbereiding van het offensief Boschman brengt ons naadloos naar Waterloo, dé referentie in alle handboeken militaire strategie. John Martin, een Brit die in 1886 in Newmarket, Suffolk, werd geboren, trad in de voetsporen van Wellington en vestigde zich in 1909 in Antwerpen om er bier te brouwen, waarbij hij de Engelse traditie en Belgische knowhow op een unieke en gewaagde manier combineerde. En dat was ook nodig, als je weet dat elk Belgisch dorp in die tijd zijn eigen brouwerij had. Het gamma werd nog uitgebreid met de lancering van Schweppes Indian Tonic in 1910. In 1912 werd hij de officiële invoerder van Guinness in België, waarna hij zich in de jaren 30 in Genval vestigde. Na de wereldoorlogen ontwikkelde het huis John Martin in 1949 Bulldog Pale Ale, dat later de beroemde Martin’s Pale Ale zou worden. In 2004 werd Anthony Martin, kleinzoon van de stichter, CEO van de groep John Martin. Edward Martin, zoon van Anthony, is brouwer, en zijn broer Jonathan staat in voor het commerciële beleid van het bedrijf.
Brouwerij Timmermans
Tot zover de familie. En de brouwerijen dan, zult u vragen. Wel, de eerste is sinds 1993 lid van de «Finest Craft Beer Selection» van Anthony Martin. Het gaat om brouwerij Timmermans, die er nog steeds uitziet als weleer en ook de knowhow van vroeger heeft behouden, maar tegelijkertijd ook voordeel haalt uit de dynamiek van de groep «Martin’s Finest Beers Selection». Het bier is het resultaat van een familietraditie van meer dan 300 jaar oud want in 1702 begon de familie in Itterbeek (Dilbeek), op een paar kilometer van het centrum van Brussel, een Gueuze Lambic te brouwen. In die tijd stond de brouwerij bekend onder de naam «Brasserie de la Taupe».
Nog een parel van de «Finest Craft Beer Selection» : brouwerij Bourgogne des Flandres, die na bijna 60 jaar terugkeerde naar het centrum van Brugge met zijn eigen brouwinstallatie
Waterloo, Waterloo !
Laatste nieuwkomer in de schoot van Anthony Martin is brouwerij Waterloo. Deze microbrouwerij is gevestigd in de historische gebouwen van de Ferme de Mont-Saint-Jean, waar het Britse veldhospitaal zich tijdens de slag bevond. Binnen deze muren worden de meest recente brouwtechnieken toegepast, waardoor ketels van tien hectoliter kunnen worden gebruikt. Dankzij de instelbare bodem van het kookvat kan het volume van de verwerkte producten worden aangepast. De twee boilers voeren permanent warm water aan, zodat er onafgebroken kan worden gebrouwen. Dankzij deze technologie kunnen alle fases worden gerespecteerd, vanaf de ontwikkeling tot de rijping, zodat de fermentatie in de beste omstandigheden kan plaatsvinden. Onder het waakzame oog van meesterbrouwer Willem Van Herreweghen heeft een team jonge brouwers (Thomas Vandelanotte, Edward Martin, Kloris Devillé en Bram Van Wesemael) het lot van de bieren van Waterloo in handen genomen. Met behulp van de laatste evoluties op het vlak van de brouwtechnologie willen zij de kwaliteitsstrijd winnen.
Een leger van bieren
Het gamma van Waterloo bestaat uit bieren van hoge gisting.
• Waterloo Strong Dark is een mooi donkerbruin bier met 8% alcohol. Het koffiearoma doet denken aan huzaren in galop. Zijn smaak verspreidt zich geleidelijk over de tong als een strategisch plan op het doorslaggevende moment van de strijd. De zachte likeurachtige afdronk benadrukt de roes van de overwinning, zonder triomfalisme.
• Waterloo Récolte is een echt hoevebier op basis van tarwe. Als een echte verkenner tast het bier het verhemelte af. Het moet aandachtig worden gedegusteerd en heeft een veelzijdig smakenpalet. Het verrast met zijn voorhoede van mout en tarwe uit de streek. Daarachter gaat echter een bittere ondertoon schuil.
• Waterloo Triple Blonde is net als Waterloo Strong Dark een topproduct van de brouwerij, Net als de twee vorige bieren is het het hele jaar door verkrijgbaar. Deze tripel is zowel eenvoudig als complex. Hij dankt zijn eenvoud aan een eerste zoete toets op de tong, die daarna snel wordt bedekt met een verrassende bitterheid. Complex, omdat het alcoholpercentage van 8% de grondstof perfect tot zijn recht laat komen. Het lijkt in de mond te ontploffen, als ononderbroken artillerievuur. De ballistische precisie zorgt voor een perfect evenwicht tussen de bitterheid van de hop en de souplesse van de mout.
• Waterloo Récolte Hiver is uitsluitend beschikbaar aan het eind van het jaar. Dit hoevebier is een typisch streekproduct. Het frisse en karaktervolle bier is licht met hopaccenten. De bruine suiker en gebrande mout geven het een donkere kleur en een bijzonder aangename karamelachtige afdronk.
• Waterloo Strong Kriek sluit de gelederen. Geef acht ! De meester-brouwer vond het perfecte evenwicht tussen een bier van hoge gisting en een typische kriekenlambiek. Rust !